‘Een brede brugklas is niet voor iedereen prima’

Op de pagina’s van Het Hoogste Woord van vorige week donderdag schetst Marjolein Moorman – wethouder onderwijs – in een notendop het probleem van kansenongelijkheid in het onderwijs.

In mijn vorige baan heb ik lang onderzoek gedaan naar onder andere kansenongelijkheid en de overstap naar het voortgezet onderwijs en ik kan haar bevindingen – grotere kansenongelijkheid door particuliere bijles en door het vroege selectiemoment voor de middelbare school – volledig onderschrijven. Moormans voorgestelde oplossingen om extra leertijd te creëren voor kinderen die dat nodig hebben en vol in te zetten op brede brugklassen en scholengemeenschappen, juich ik van harte toe. Hierdoor krijgen kinderen langer de tijd om te laten zien welk niveau het beste bij ze past.

Ik heb wel een aanvulling waar zij in haar nationaal plan tegen kansenongelijkheid in het onderwijs rekening mee zou moeten houden: de rol die met name hoogopgeleide ouders spelen bij het schooladvies en bij het kiezen van een middelbare school.

Veel hoogopgeleide ouders willen dat hun kind een ‘zo hoog mogelijk’ schooladvies krijgt en doen er veel voor om dat voor elkaar te krijgen. Denk aan het zelf begeleiden van hun kind bij schoolvakken, externe hulp zoals bijles inschakelen als dat nodig is, educatieve materialen voor hun kind aanschaffen en op z’n tijd een goed gesprek met de leerkracht voeren. De betrokkenheid bij het onderwijs van hun kind is vaak groot.

Diezelfde hoogopgeleide ouders zien vaak ook graag dat hun kind op het voortgezet onderwijs bij ‘gelijkgestemden’ terecht komt. Dat blijkt uit talloze gesprekken die ik met ouders heb gevoerd. Zij komen daar meestal niet openlijk voor uit, maar wel in een vertrouwelijk gesprek dat anoniem verwerkt wordt in een onderzoeksrapport. Dat is althans mijn bevinding.

Met gelijkgestemden bedoelen zij kinderen uit dezelfde sociale klasse: kinderen die ook muziekles krijgen, op een bepaalde sportclub zitten, naar musea en theater gaan, jaarlijks op vakantie gaan, zich op dezelfde manier gedragen, et cetera. Om die reden zijn de categorale gymnasia en vwo-scholen onder kinderen met een vwo-advies zo populair. Een brede brugklas of scholengemeenschap is voor hen geen optie.

Liesbeth van der Woud (beleids­adviseur onderwijs), Amsterdam