Opinie
'De regenboogvlag moet halfstok voor de Reguliersdwars'
De bekendste homostraat van Nederland wil niet meer louter een homostraat zijn. Een teken van geslaagde emancipatie? Nee, schrijft Linda Duits vrijdag in een opiniestuk, de regenboogvlag moet halfstok.
Deze zomer is Amsterdam tijdens de EuroPride twee weken het toneel van feesten, conferenties en demonstraties. Iedereen heeft er zin in. De oudjes onder ons memoreren aan 1998, toen de Reguliers tijdens de Gay Games het pompende hart van de stad was, vol vrolijke ho's en he's.
Die tijden zullen dit jaar niet herleven. Eward Koning van de BIZ Reguliersdwarsstraat heeft liever geen 'hossende meutes' voor de deur, meldde Het Parool donderdag.
Bovendien kost het aanvragen van een vergunning geld en meent hij dat de restaurants zonder klanten zitten als de straat vol staat met feestvierders. Hij en de 'bedrijveninvesteringszone' waarvan hij voorzitter is, willen sowieso niet meer dat de Reguliers een homostraat is.
Het geeft te denken over hun zakelijk inzicht. EuroPride brengt veel bezoekers die allemaal zin hebben in bier en pizza.
Schim
Tegelijkertijd is de Reguliers al tijden een schim van wat hij ooit was. Commercialisering en homogenisering hebben de dwarsstraat onaantrekkelijk gemaakt voor homo's.
Toch voelt het vreemd dat ondernemers zich zo afkeren van de doelgroep die jarenlang ervoor zorgde dat zij brood op de plank hadden.
Veel verontrustender nog zijn de reacties op deze koerswijziging van Irene Hemelaar, directeur LHBTI-emancipatie bij Amsterdam Gay Pride, en Siep de Haan, ooit oprichter van die stichting.
Hemelaar ziet het als een 'teken dat het goed gaat met de emancipatie van homoseksuelen.' Vooral jonge homo's willen niet meer in een hokje. De Haan noemt het zelfs 'misschien wel de opperste vorm van emancipatie.'
Heteronormen
Het klopt dat veel jonge homo's niet naar een homokroeg willen. Zij willen niet accepteren dat ze anders zijn. Dat gold ook voor jonge homo's vroeger, maar deze groep is opgegroeid met het mantra van homotolerant Nederland.
Ze zullen misschien nooit gepest zijn op school en hun ouders zullen hun geaardheid waarschijnlijk hebben geaccepteerd. Maar dat Nederland is wellicht homotolerant, het is nog steeds heteronormatief.
Dus draaien schoolfeestjes en uitgaan om het flirten tussen jongens en meisjes, en verlangen ouders toch naar een kleinkind uit natuurlijke bron.
Waar de homobeweging aanvankelijk vocht voor het recht om verschillend te zijn, is zij zich steeds meer gaan richten op normalisatie: 'Kijk hetero's, wij zijn net als jullie!'
In de pas
De openstelling van het huwelijk voor personen van hetzelfde geslacht is in die zin een pyrrusoverwinning. Voor gelijke rechten moest een prijs betaald worden: homo's en lesbo's moesten in de heteropas gaan lopen. Biseksuelen dienden net zo onzichtbaar te blijven als ze waren.
Linda Duits is onderzoeker en publicist, gespecialiseerd in populaire cultuur, in het bijzonder op het gebied van gender en seksualiteit.
Die druk draagt bij aan the velvet rage, een term van Alan Downs die in 2005 een bestseller schreef over de psychologische stress die gepaard gaat met gay opgroeien in een heterowereld. Er staat steeds minder een gemeenschap klaar om die problemen op te vangen.
Ja, er zijn volop homofeesten en in de sauna's is het druk. Maar wat doe je op dinsdagavond als je stuk zit, in de knoop met je identiteit? Waar vroeger het Roze Huis van het COC de plek was om te neuken én om te praten, wordt nu alleen nog het neuken gefaciliteerd. Op Grindr en Scruff vind je wel seks, maar homo-zijn is meer dan seks hebben met mannen.
Halfstok
De aangekondigde koerswijziging is opmaat voor de re-branding van de Reguliers tot Secret Village. Aanstaande donderdag is de officiële heropening. Hoewel de naam hartstikke gay klinkt, verwijst die naar... verborgen binnentuinen.
In het promotiemateriaal zie je nauwelijks een queer karakter terug. De Reguliers is geen persoon. De straat met zijn ondernemers kan kiezen of hij homo wil zijn of niet.
Maar laten we zijn keuze om dat niet te doen vooral niet vieren als een overwinning. In plaats daarvan moet de regenboogvlag halfstok, want een geliefd lid van de gemeenschap is definitief dood.