De Nobelprijs voor dictators zal Poetin zeker dit jaar niet en waarschijnlijk nooit krijgen

Wanneer ik last heb van mijn verbeelding, schrijf ik op wat ik denk. Als Poetin last heeft van zijn verbeelding, begint hij een oorlog. Schrijven lijkt mij voor iedereen beter.

Al meer dan een jaar vraag ik mij af hoe zijn gedachten in zijn geest dwalen. Ik vermoed dat hij meent een Heilige Taak te moeten voltooien. Pas dan is hij gerust.

Die Heilige Taak is voor hem zoiets als een volgend boek voor mij: een vooruitzicht dat je energie geeft.

Stel dat ik voortijdig kom te overlijden, dan maakt dat boek ook niet meer uit. Als Poetin morgen komt te overlijden, dan maakt het feit dat zijn Heilige Missie onvoltooid is of niet doorgaat, ook niets uit.

Waarom kan hij dat niet bedenken? Ik bedoel, waarom heeft hij er, volgens eigen zeggen, zelfs een atoomoorlog voor over om zijn doel te bereiken? Stel dat het lukt? Dan krijgt hij een standbeeld, wordt er een mooie straat naar hem genoemd en legt men elk jaar een krans op zijn graf.

Uiteraard zal hij zich inbeelden dat hij na zijn sterven op de knie van God mag zitten en dat die hem al die honderdduizenden doden vergeeft, “want je hebt een goede daad verricht, Vladimir. Je hebt Rusland groter gemaakt en verlost van de nazi’s.” (Als God dat denkt, heeft Hij weinig historisch besef.)

Is Poetins Heilige Missie niet nu al mislukt?

Stel dat hij wint, voor wie heeft hij dan wat gewonnen? Is de wereld dan beter af?

Poetin is een som die ik niet kan oplossen. Langs welke maatstaven moet je hem beoordelen? Roem, succes… Daar heb je wat aan als je 25 bent, maar wat zijn succes en roem op je 70ste? Roem maakt je prostaat niet sterker. Succes is een modeverschijnsel; de eerste de beste voetballer is succesvoller dan welke dictator ook.

Soms denk ik: zoals ik soms verguld kan zijn met een vriendelijk woord van een collega-schrijver, hoopt Poetin misschien op een vriendelijk woord van collega-dictators. Maar de Nobelprijs voor dictators zal hij zeker dit jaar niet en waarschijnlijk nooit krijgen. Daarvoor is deze oorlog te lelijk, te gruwelijk, te makkelijk.

Poetin loopt nu – zoals Mao ooit ergens heeft gezegd – ‘op paden van vernedering langs ravijnen van wanhoop.’ Straks moet de Chinese leider Xi hem dwingen tot vrede of een tot een bevroren conflict. Wat heb je dan gewonnen?

Ik had toch gelijk, zal hij misschien denken.

Nooit krijgt een mens gelijk, zegt de geschiedenis.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees alle columns van Theodor Holman terug.

Reageren? t.holman@parool.nl.