‘De Nederlandse cultuur staat het verst af van de moslimcultuur,’ zei een mede-afvallige vriend

Zijn de protesterende bewoners van Albergen racistisch omdat ze in hun gemeente geen azc met 300 vluchtelingen willen? Dit is een vraag die de afgelopen week in mijn vriendengroep uitgebreid is besproken bij mij aan de tuintafel. En ondanks de bedwelmende drank die gretig afgenomen werd met de verzengende temperaturen, kwamen we tot zeer verschillende doch mooie en plausibele analyses.

De meeste vrienden vonden dat de angst voor en weerstand tegen de nieuwkomer gevoed werd door vooroordelen, xenofobie en racisme. Ook viel hen op dat Oekraïners wél vaak met open armen worden ontvangen. “Omdat ze witte Europeanen zijn natuurlijk,” was de verklaring. Maar een enkele vriend had toch moeite om mee te gaan in die notie: “Ik geloof niet dat uiterlijk, ras of afkomst de doorslaggevende reden is voor de meeste Nederlanders om te protesteren tegen een azc. Dat is te makkelijk.” De discussie was aangevangen. Nu gingen we praten.

“Vietnamezen die uit de Vietnamoorlog hierheen vluchtten, zien er ook niet Nederlands uit. Chinezen ook niet. Indonesische familie van mij wordt vaak ook als volle Nederlander beschouwd. Surinamers idem. Het ligt dus niet aan het uiterlijk, maar aan de cultuur; vocale minderheden met sterke meningen die totaal haaks staan op wat de meeste Nederlanders geloven, worden eerder als lastiger ervaren dan andere bevolkingsgroepen,” vond hij.

“Sowieso is empathie afstandsgebonden,” vulde een andere vriend aan. “Als er een baby’tje doodgaat in een auto in je buurt raakt dat je veel meer dan als er tienduizend baby’s omkomen in een oorlog in Afrika,” vervolgde hij. Ik zag dat de anderen aan het denken gezet werden. “Dus zo is het ook met Oekraïne. Bovendien kennen we het conflict veel beter. Nederlanders hebben een grafhekel aan Poetin vanwege MH17 en zijn aversie tegen homo’s. Wij kunnen ons niet met die gruwel identificeren. En de Oekraïners zijn slachtoffer van die grote boze heerser die zonder goede reden een nazi-Duitslandachtige inval in hun land doet. Dat roept wat op bij Nederlanders,” vond Nathan.

“Als de nieuwkomers een islamitische levensbeschouwing hebben, wordt dit als spannender ervaren dan Oekraïners. Zo gek is dat niet; de meeste moslims geloven dat niet-geloven het ergste is wat er is. Dat is dus al een ingewikkelde match.”

Aan het woord was een mede-afvallige vriend. “Verder zijn veel moslims ook niet bijster fan van wat in Nederland als gezellig wordt beschouwd: alcohol, informele omgang tussen mannen en vrouwen, homorechten, vrouwenrechten en een stranddagje. Het is allemaal vrij serieus en rigide en dat matcht niet echt met dat het belangrijkste in het leven een beetje lol met elkaar maken is. De Nederlandse cultuur staat naar mijn mening echt het verst af van de moslimcultuur,” vond Hassan.

Ik weet niet of het de temperatuur, de alcohol, de complexiteit van het vraagstuk of de pijnlijke waarheid van dat laatste argument was die ons even allemaal stil sloeg, maar het maakte ook niet uit.

“Bovendien zijn er geen huizen. De woningnood is groter dan ooit in de geschiedenis. Zowel de witte onderklasse, de bruine onderklasse als de nieuwe migranten moeten vechten om de sociale huurwoningen, waarvan er niet meer komen.”

Lale Gül schrijft elke week een column voor Het Parool. Lees al haar columns hier terug.

Reageren? l.gul@parool.nl