Ziekenhuispersoneel staakt: ‘We redden elke dag een leven, nu is het tijd om wat terug te geven’

‘Na klappen, geen flappen’. ‘U wordt gehecht, wij worden genaaid’. ‘Houd medewerkers vast, betaal ze salaris dat bij ze past’. ‘We redden elke dag een leven, nu is het tijd om wat terug te geven.’

De eisen op de spandoeken zijn duidelijk bij de stakingen in het BovenIJ ziekenhuis en OLVG Oost. De zorgmedewerkers willen in een steeds duurder wordende maatschappij, in Amsterdam vaak nog pregnanter dan elders in Nederland, meer geld, meer waardering en minder werkdruk. Tijdens de pandemie was er alom respect, maar nu is het tijd voor betere beloningen, stellen ze.

Planbare operaties afgezegd

Staken is voor zorgmedewerkers ingewikkeld, zegt Sacha Blijboom (53), recoveryverpleegkundige in het OLVG. Het gaat ten koste van de patiëntenzorg, en dat is juist de voornaamste drijfveer van hun werk. Ook moet een staking eerst juridisch getoetst, want als alle medici het werk neerleggen, komen er mensenlevens in gevaar. In OLVG Oost en West samen zijn volgens een ruwe schatting vijftig tot zestig planbare operaties afgezegd, maar de acute zorg gaat gewoon door.

“Ik had niet gedacht dat ik ooit zou staken,” zegt Maartje Laor (41), recoveryverpleegkundige in het OLVG. “Ik kom uit een ondernemersfamilie. Ik merk dat mensen een beetje op me neerkijken als ik zeg dat ik verpleegkundige ben. Ook vind ik dat er een te groot gat is tussen de salarissen van ‘denkers’ en ‘doeners’, zoals verpleegkundigen. Wij houden de hand vast van angstige mensen voor en na operaties. Dat moet beter worden beloond.”

Wandeling om het ziekenhuis

Honderden OLVG-medewerkers hebben zich verzameld in de centrale hal van het ziekenhuis in Oost, waar ze luisteren naar toespraken en zich opmaken voor een wandeling rondom het ziekenhuis. In de middag gaan ze naar hun collega’s in West, via het Centraal Station. Zo stellen ze ook mensen buiten het ziekenhuis van hun actie op de hoogte. Aan de landelijke staking doen in Amsterdam ook het Antoni van Leeuwenhoek (Nieuw-West) en het BovenIJ (Noord) mee.

Tekst gaat door onder foto:

In Noord kaart Ed Gijsbertsen, ic-verpleegkundige en woordvoerder van het Actiecomité Cao BovenIJ, tijdens zijn toespraak aan dat steeds meer zorgmedewerkers uit dienstverband gaan en terugkeren als zzp’er. Zo verdienen ze doorgaans beter en zijn ze vaker vrijgesteld van impopulaire avond- en nachtdiensten. Collega-actievoerder Winnie Ellerman (apothekersassistente in het ziekenhuis) benadrukt dat de actie niet alleen geldt voor verpleegkundigen, maar ook voor overige personeelsleden, zoals schoonmakers en medewerkers van de technische dienst.

“Ik sta achter de actie,” zegt Alan Elsharkawy (60), een patiënt van het BovenIJ die met een infuuspaal even naar buiten is gewandeld. Als kok liep hij een wondje op aan zijn duim, waarna hij een bloedvergiftiging kreeg. Hij verbleef tien dagen in het BovenIJ, maar mag over een dag naar huis.

Rode jaarcijfers

Ook de bestuursvoorzitters Maurice van den Bosch (OLVG) en Edwin van der Meer (BovenIJ) ondersteunen de staking, maar Van der Meer schetst tijdens een toespraak wel de achtergrond waarom het voor de werkgevers moeilijk is om mee te gaan met de eisen van de werknemers. Stijgende loonkosten in een ook voor de ziekenhuizen duurder geworden wereld leiden sneller tot rode jaarcijfers. Die vormen een bedreiging voor de continuïteit.

De oplossing moet komen van het ministerie van Volksgezondheid, zei Van der Meer, dat de tarieven voor operaties en andere medische handelingen kan vergroten om zo te zorgen voor meer inkomsten voor de ziekenhuizen. Daarbij is een hogere premie voor de ziektekostenverzekering echter bijna onvermijdelijk, en dat is een zeer impopulair politiek standpunt voor regeringspartijen.

Het gesprek tussen de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen (NVZ) en de vakbonden voor de zorgmedewerkers over een betere cao is inmiddels stilgevallen. “Maar als het vandaag niet lukt om een en ander in beweging te krijgen, staan wij hier binnenkort weer,” aldus actievoerder Gijsbertsen. “Niet omdat ik het zo graag wil, maar omdat opgeven geen optie is.”