Wethouder Mbarki bindt strijd aan met commerciële voetbalscholen die de clubs verdringen

Gebrek aan vrijwilligers, bestuursfuncties die niet worden opgevuld, zorgen om de hoge energierekeningen. Amsterdamse voetbalverenigingen, met name in Nieuw-West, Noord en Zuidoost staan onder druk. Volgens wethouder Mbarki (Sport) is het zelfs zo erg dat ‘Amsterdamse iconen als DWS of Blauw-Wit het moeilijk hebben’.

Het zijn zorgen die ook in andere sporten spelen, maar in het voetbal is er nog een factor die steeds meer het verenigingsleven onder druk zet. Uit onderzoek vorig jaar van de Universiteit Utrecht, Sportraad Amsterdam en de gemeente blijkt dat commerciële voetbalscholen flink verdienen aan de faciliteiten van clubs, dat trainers wegtrekken uit het verenigingsleven en dat voetbalscholen niet altijd een sociaal veilige omgeving voor kinderen kunnen garanderen. In Amsterdam zijn zeker 80 van dit soort scholen actief.

Voetbalagenda

Donderdag presenteerde wethouder Mbarki, na gesprekken met meer dan de helft van de 58 voetbalverenigingen, de contouren van zijn komende voetbalagenda. Daarin staan plannen om vrouwenvoetbal te stimuleren, te werken aan een veilig sportklimaat en verenigingen te versterken. Maar bij al deze ambities staat de ongereguleerde opkomst van de commerciële voetbalscholen volgens hem oplossingen in de weg.

Daar is Mbarki niet blij mee. “Met verenigingen maken wij afspraken, zo moeten trainers een Verklaring Omtrent het Gedrag overleggen voor ze met kinderen aan de slag mogen. Maar bij deze voetbalscholen zijn die afspraken er niet,” aldus Mbarki. “Daarnaast sluiten ze vaak meiden uit en verdienen ze ook nog flink geld op sportvelden van de gemeente, zonder dat ze daar een goede huur voor betalen.”

Vrijwel elke Amsterdamse amateurvereniging heeft een vorm van samenwerking (gehad) met een voetbalschool. Dat kan gaan om het onderhuren van velden tegen maatschappelijke tarieven, of door geldschieters die een amateurvereniging ondersteunen en op die manier ook hun voetbalschool de club in brengen.

In gesprekken met verenigingen hoorde Mbarki dat bij excessen sommige teams niet kunnen trainen omdat een voetbalschool het veld gebruikt. “Dat leidt tot conflicten.” De gemeente is eigenaar van 145 sportvelden, maar volgens Mbarki kan handhaving ‘niet overal aanwezig zijn om te controleren wie waar gebruik van maakt’.

Bestuurders geven er de brui aan

Het gevolg is wel, zo blijkt uit onderzoek, dat na ontstane conflicten niet elk bestuurder het kan oplossen. Sommige samenwerkingen met voetbalscholen lopen goed, maar vaak wordt de ontstane situatie gedoogd of geven bestuurders er zelf de brui aan. “Daarmee profiteert vaak de voetbalschool, niet de club,” aldus Mbarki.

Mbarki wijst erop dat het niet gaat om niet-commerciële voetbalscholen waar elk kind aan mee kan doen, maar specifiek om de voetbalscholen waar veel geld in omgaat. “Het is een handel in dromen, waar aan te veel kinderen de illusie wordt verkocht dat ze een grote voetballer kunnen worden. Mensen, ook met een kleine portemonnee, betalen daar grof geld voor.”

Volgens de gemeente leidt het tot een vicieuze cirkel, omdat juist clubs met een zwakke organisatie of weinig vrijwilligers gevoelig zijn voor het overdragen van trainingen aan deze voetbalscholen. In enkele gevallen leidt dat ook tot ondermijning, al wilde de wethouder geen voorbeelden noemen van clubs waar dit speelt.

Van Cruijff tot Rijkaard

De komende maanden gaat Mbarki verder in gesprek met voetbalverenigingen en de KNVB, om zo een gezamenlijke agenda in de zomer te kunnen presenteren. Naast het eisen van commerciële huren voor het gebruik van velden, wil Mbarki ook kwaliteitseisen gaan stellen waar deze voetbalscholen aan moeten voldoen.

Daarnaast wil hij in gesprek met commerciële voetbalscholen, maar ook met betaaldvoetbalclubs als Ajax. hij constateert dat rond de voetbalscholen ook zaakwaarnemers hangen en scouts. “Maar van Cruijff tot Rijkaard, onze beste voetballers zijn voortgekomen uit sterke amateurclubs. Alleen omdat nu door clubs ook wordt gescout bij voetbalscholen dreigt ons systeem - waar verenigingen ook financieel profiteren van doorbrekende jeugd - verder te verzwakken.”

Tegelijkertijd sluit Mbarki niet uit dat er in de toekomst clubs verdwijnen. “Een club moet ook gedragen worden door de leden en op sommige plekken lopen de aantallen te snel terug. En daarmee ook het aantal vrijwilligers. Dat is niet oneindig vol te houden.”

En die wens tot levendige clubs beperkt zich niet tot de sportvelden, maar leeft ook in de kantines. Vorige week reageerden Amsterdamse clubs nog verbolgen op schriftelijke vragen van raadspartij Denk aan de wethouder of het een optie is bier in voetbalkantines te verbieden. Maar hoewel Mbarki alcoholvrije alternatieven toejuicht is hij niet van plan het biertje uit de sportkantine te weren.