Weg met de ‘pinkwashing’: zo gaat Queer & Pride 2023 eruitzien

“Het is een historisch moment,” zegt mede-initiator Sorab Roustayar van Queer Amsterdam (QA) in Pakhuis de Zwijger voor een zaal met zo’n 130 leden van de Amsterdamse lhbtq-beweging. “Maar er komen nog meer bijeenkomsten voor een zo inclusief mogelijke Queer 2023.” En: “Het monopolie is ontmanteld.”

Mede-initiator Aynouk Tan blikt nog even terug op vijf jaar activisme, zoals het terugvorderen van de Pride en de protesten tijdens de Pride Walk. Tan: “Change is possible! Maar het was ook een breed protest, niet alleen anti-Pride, maar ook Black Lives Matter en MeToo.”

Na maandenlange bemiddeling is afgelopen december besloten dat de Pride komende zomer een extra week krijgt, die nieuwkomer QA, een kapstok van elf verschillende lhtbq-organisaties, mag organiseren. De invulling van dat programma is nog deels blanco, omdat QA ruimte wil geven aan initiatieven uit de lhtbq-gemeenschap, en dan met name de gemarginaliseerde groepen.

Queer Park

Omdat de gemeente 25 januari een eerste planning op papier wil zien, alleen al voor de vele vergunningen en veiligheidsmaatregelen, heeft QA alvast een globale opzet gemaakt. Het begint met een grotere rol voor de Pride Walk op zaterdag 22 juli, met een groot feest op het traditionele eindpunt, Queer Park.

Tot en met vrijdag 28 juli staat er dagelijks sport en film op het programma, met als centrale punten, zogenoemde hubs: De Meervaart in Nieuw-West, Podium Mozaïek in West en het Bijlmer Theater in Zuidoost. Het is de bedoeling dat deze hubs met activiteiten aan elkaar worden verbonden, op zondag 23 juli bijvoorbeeld met een route naar Roze Kwaku. Ook staan er straatfeesten gepland bij de De Trut, Pamela, Bar Bario en Pon Di Pride. De onderhandelingen met Club Church lopen nog.

QA heeft 300.000 euro van de gemeente gekregen voor de programmering en dat geld wordt grotendeels vrij gemaakt voor initiatieven uit de eigen achterban, met de nadruk op sociale gelijkheid, anti-discriminatie en solidariteit met de meest gemarginaliseerden.

Faciliterende rol

Aan hen wil QA infrastructuur bieden, in een puur faciliterende rol. Roustayar: “En geen koloniaal, patriarchaal systeem.”

Vanaf 10 februari komen op hun website formulieren beschikbaar waar iedereen met een goed idee terecht kan. De invulling van het definitieve programma volgt dan later komend voorjaar.

Eén van de kritiekpunten op de oude Pride was het zogenoemde pinkwashing: bedrijven die tijdens de Pride goede sier maakten met donaties en reclame-uitingen, maar die de rest van het jaar geen of te weinig pro lhbtq-beleid voerden. In de komende editie zijn commerciële partijen welkom om donaties aan QA te schenken, maar ze mogen geen logo’s gebruiken.

Tan: “We geven niks terug. We gaan terug naar de basis.”

Roze stempel

Wel wil QA in de toekomst met certificaten gaan werken; roze stempels voor bedrijven met een actief pro lhbtq-beleid.

Na de zeven dagen van QA volgt het Milkshakefestival in het Westerpark, sinds jaar en dag de officieuze aftrap van Pride. Daarna organiseert Stichting Pride Amsterdam (SPA), dat de Pride de laatste jaren alleen organiseerde, de volgende zes dagen, eindigend met de Canal Parade op zaterdag 5 augustus.

Wethouder Touria Meliani hoopt dat de duo-­organisatie zo goed bevalt dat beide partijen de Queer & Pride de komende jaren samen blijven organiseren, inclusief de WorldPride in 2026.

Programmering en budgetten staan los van elkaar, Queer Amsterdam en Stichting Pride Amsterdam komen nu elke maand bijeen, alleen om praktische zaken te bespreken.

Tan: “We moeten af van wij-zij. We kunnen prettig naast elkaar bestaan.”

Vraag uit de zaal: zijn er toch nog protesten de tweede week? Tan: “Iedereen is vrij om te protesteren, overal en altijd.”