Volkstuinen worden onbetaalbaar: ‘De huur gaat van 1900 naar 16.000 euro’

De huur van volkstuinen wordt enorm verhoogd. ‘Een historische correctie’, zegt de gemeente. Maar het is desastreus voor complexen zoals Amstelhof, dat 764 procent meer moet betalen. ‘Dit is buiten proporties.’

Op het eerste oog staat alles schots en scheef door elkaar. Maar wie goed kijkt, ziet de precisie, de bevlogenheid waarmee de tuinders hun perken onderhouden, de stekjes zijn opgebonden, de tuin winterklaar is gemaakt. Op Amstelhof overheerst de bedrijvigheid deze schitterende novembermiddag. De gouden uurtjes, zeggen ze op het kleine moestuincomplex: de zon staat laag aan de hemel, de kou trekt op uit de grond. Je weet: nog even en het wordt tijd om naar binnen te gaan.

Wie doorvraagt, merkt echter dat vrijwel niemand onbezorgd is op Amstelhof, een driehoek ter grootte van 7500 vierkante meter tussen voetbalvelden, tennisbanen en de Weespertrekvaart. Hier zijn met passen en meten 28 moestuintjes aangelegd, op zo’n manier dat een tangramdeskundige er een puntje aan zou kunnen zuigen.

De volkstuinen in Amsterdam moeten moderniseren: nieuw beleid moet ertoe leiden dat de toekomst van dergelijk groen gewaarborgd is en bereikbaar blijft. Toch maakt Gerard van Middelaar, de voorzitter van wat officieel de Vereniging Tuingroep Amstelhof heet, zich zorgen, want ‘de huur gaat omhoog met bijna 800 procent’.

Op vakantie in de tuin

Begrijp Van Middelaar goed: hij en zijn tuinders willen best wat meer betalen, maar dit is hem te gortig. “Naast allerlei voorstellen om te komen tot vernieuwingen en inrichtingen van de tuinparken dreigen waanzinnige huurverhogingen. In ons geval van 1964 euro vorig jaar naar 16.974 in 2023. Dat is een verhoging van 764 procent. Dit wordt voor ons complex desastreus.”

Twee tuintjes verderop staat Ad van Arkel, 83 jaar en zo fit als een hoentje. “De snelheid waarmee ze de huren verhogen is buiten proporties. Het moet wel betaalbaar blijven allemaal.”

Het nieuwe beleid levert niet alleen problemen op voor de mensen van Amstelhof: ook andere volkstuinencomplexen vrezen met grote vreze. Dat zegt bijvoorbeeld Marije van Mierlo van Frankendael, langs het Amsterdam-Rijnkanaal nabij Driemond. “Dat betekent dat voor een aantal mensen de huur simpelweg te hoog wordt. Mensen die veel hebben geïnvesteerd in hun tuin, die niet op vakantie gaan maar in de zomer naar Frankendael komen.”

Weinig kapitaalkrachtig

Sommige mensen gaan het niet redden, zegt Van Mierlo. “Voor de verblijfstuinen gaat de huur vijf keer over de kop, voor de nutstuinen zelfs negen keer. En dat terwijl de nutstuinen geen enkele voorziening hebben die door de gemeente is aangelegd. Dit zijn commerciële prijzen vergelijkbaar met die van een camping waarvan het beheer voor je wordt gedaan. Veel tuinders zijn weinig kapitaalkrachtig. Dit is onbehoorlijk bestuur. Er wordt van ons verwacht dat we een fonds aanleggen voor de tuinders met een laag inkomen die gecompenseerd moeten worden. We zijn geen liefdadigheidsvereniging, we zijn tuinders en hebben geen subsidie-, maar een zakelijke relatie met de gemeente.”

Volgens de gemeente is het nieuwe beleid, waarvan de huurverhogingen maar een onderdeel zijn, erop gericht het beschikbare groen in de stad voor langere termijn te behouden. “Daarom krijgen de tuinparken voor in ieder geval tien jaar, met zicht op verlenging met nog eens tien jaar, bestaanszekerheid. Daarbij wil het college de tuinparken meer openbaar toegankelijk maken, zodat we het bestaande groen in de stad beter gaan benutten en voor meer mensen bereikbaar maken.”

Dat de huren zo pijlsnel moeten stijgen komt volgens de woordvoerder omdat afgelopen jaren, in sommige gevallen tientallen jaren, er nauwelijks een correctie op de huurprijs heeft plaatsgevonden, waardoor de huurprijzen van de grond niet aansluiten bij vergelijkbare verhuringen op andere plekken in de stad. “De huurprijzen worden nu geharmoniseerd, zodat er één lijn wordt getrokken. De opbrengst investeert de gemeente terug in de volkstuinparken.”

Voor alle parken gelijk

Wat betreft Amstelhof: het klopt volgens de gemeente dat zij in 2023 17.000 euro grondhuur aan de gemeente gaan betalen. “Amstelhof betaalt nu 0,13 euro grondhuur per vierkante meter. Dit is stedelijk gezien het tuinpark met de laagste vierkante meterprijs, gemiddeld genomen betalen tuinparken nu 0,47 euro per vierkante meter. De grondhuurprijs wordt nu voor tuinparken door de hele stad gelijk, namelijk 2,25 euro per vierkante meter. Het gaat dus om een historische correctie. Dat neemt niet weg dat de verhoging voor dit park fors is en dat het voor de tuinders heel vervelend is dat zij met een verhoging te maken krijgen. Aan de andere kant krijgen ze nu wel zekerheid voor langere termijn.”