PlusAchtergrond
Unmute Us geeft de strijd niet op: ‘Er gaat zoveel expertise verloren’
Betogers gaan morgen opnieuw de straat op om met de uitbundige protestmars Unmute Us te demonstreren tegen de beperkingen in de evenementensector. De betogers willen dat er een eind komt aan ‘de willekeur van Den Haag’.
“Hoe noem je een plek waar duizenden mensen genieten van dj Tiësto en andere optredens, waar ze bier drinken en waarvoor je een toegangsbewijs moet hebben, als je het geen festival mag noemen? Nou?” Het steekt Marc Lankreijer van AMS Bookings dat de Dutch Grand Prix in Zandvoort wel is verreden, terwijl hij ‘de hele cultuursector en entertainmentindustrie uit elkaar ziet vallen’.
Lankreijer regelt met zijn bedrijf de boekingen van dj’s op festivals en in nachtclubs. “Mijn werk ligt al bijna 18 maanden stil. Het is vaker gezegd, maar dat de Formule 1 wel door mocht gaan en voetbalstadions gevuld zijn met tienduizenden mensen, terwijl wij nog steeds niet mogen, is niet uit te leggen.”
Den Haag bleef dan ook stil toen zo’n 70.000 mensen op 21 augustus de straat op gingen en zich tijdens de protestmars Unmute Us lieten horen. De betogers eisten tijdens de feestelijke demonstratie die zowel in Amsterdam als in Rotterdam, Utrecht, Groningen, Eindhoven en Nijmegen plaatsvond dat evenementen vanaf 1 september weer met volledige capaciteit mogen plaatsvinden.
“Er was een euforisch gevoel,” zegt Fulco Jellema, directeur van nachtclub Air Amsterdam. “Er zijn zoveel mensen samengekomen om zich te laten zien en te laten horen. Vervolgens was er een radiostilte vanuit Den Haag. Dat vind ik moeilijk. We hebben het gevoel dat we vergeten worden.” De organisatie van Unmute Us vroeg in een open brief om een reactie van demissionair premier Rutte, minister De Jonge en minister Grapperhaus: ‘Wij begrijpen dat dit uw vakantie is, maar het zou van fatsoen getuigen als u ons – de 100.000 werknemers in de evenementenbranche, de tienduizenden demonstranten en de duizenden protesterende bedrijven – zo snel mogelijk te woord staat.’
Het gesprek leverde echter niets op. Dus zijn er morgen in ten minste negen steden weer protestmarsen op touw gezet.
Wel voetbal en Formule 1
Ook de medewerkers van Van Ham Tenten & Podia gaan de straat op. Liever hadden ze een podium opgebouwd bij een festival als Strafwerk, Valhallah of Amsterdam Open Air, zoals in een niet-coronajaar. “We deden 850 evenementen per jaar en dan ga je plots naar nul. Natuurlijk is dat moeilijk,” zegt eigenaar Martijn van den Broek. Hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de eerste vijftien maanden van de pandemie en de laatste drie.
“Vorig jaar in maart kregen we slecht nieuws, maar wisten we wel waar we aan toe waren. Op basis daarvan kon je mensen motiveren. We stonden er constructief in. We hebben onze medewerkers gedetacheerd om ze binnenboord te houden. Onze podiumbouwers konden tijdelijk zonnepanelen leggen en de chauffeurs gingen op de vrachtwagen rijden.”
“Toen het nieuws kwam dat festivals binnenkort weer mochten, zijn we onze mensen terug gaan halen en hebben we zelfs een wervingscampagne gehouden voor nieuwe werknemers. En dan hoor je van de ene op de andere dag dat het is afgelopen. Daar heb ik geen begrip voor. Dat sportevenementen zoals de Formule 1 en voetbal wel doorgaan, toont aan dat het allemaal wél kan, maar dat Den Haag moet stoppen met het wispelturige beleid.”
Geldkraan dicht
Daar komt bij dat de overheid de geldkraan dichtdraait: vanaf 1 oktober komt er een einde aan de coronasteunpakketten. Het kabinet is nog wel bezig met een ‘gerichte compensatieregeling’ voor nachtclubs als zij na 1 oktober niet open kunnen, maar dat is geen geruststelling. Hetzelfde kabinet waarschuwt dat zo’n regeling ‘zeer complex’ is en ‘veel vraagt’ van uitvoeringsorganisaties. Daarom wordt er volgens het kabinet ‘scherp gekeken naar wat uitvoeringstechnisch en juridisch mogelijk is’.
Al gaat het niet altijd over geld. De evenementenbranche wil ondernemen en creëren zoals ze dat altijd deden: met passie. “Nederland is een van de wereldleiders in de evenementenbranche en dreigt die positie kwijt te raken,” zegt Mark Oppedijk van Aukes Theatertechniek die onder andere het licht voor het Over het IJ Festival verzorgt. “Het is nog de vraag of we ooit weer op dat niveau kunnen komen. De ene na de andere zzp’er met jarenlange ervaring en kennis verlaat onze sector. Dat baart me zorgen. Er gaat nu zoveel verloren, terwijl we weten dat feesten in deze tijd wél kan.”
De ondernemers kijken naar de buurtlanden en vragen zich af waarom zij wel coronaproof festivals kunnen organiseren en Nederland niet. In België worden zelfs evenementen georganiseerd met maximaal 75.000 mensen op basis van de Nederlandse Fieldlabuitkomsten. Ook in Frankrijk is er meer mogelijk. Om daar de bloemetjes buiten te zetten moeten bezoekers volledig gevaccineerd zijn of een test doen. Dat staat in schril contrast met de Nederlandse festivals waar maximaal 750 mensen toegelaten worden.
Sommige mensen uit de evenementensector zitten met de handen in het haar, maar stil blijven zitten is geen optie. “Wij blijven vechten voor heropening,” zegt de organisatie van Unmute Us.
Ruim vierduizend organisaties hebben zich tot nu toe voor het protest van komende zaterdag aangemeld dat om 14.00 uur van start gaat in het Westerpark. Hoeveel demonstranten er worden verwacht, vindt de organisatie op dit moment moeilijk in te schatten.
Kabinet hint ondanks cultuurprotest nog niet op versoepelingen
Het kabinet wil niet vooruitlopen op mogelijke versoepelingen waar de evenementenbranche iets aan heeft. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge zegt te erkennen ‘dat de pijn in die sector heel erg groot is,’ maar wil eerst het advies van het Outbreak Management Team van komende week afwachten.
“Ik begrijp hen heel goed. Want het is natuurlijk voor heel veel musici gewoon een hele moeilijke tijd. En ik snap het zeker van de popsector. Die verlangen naar hun publiek, die verlangen naar het podium,” zei cultuurminister Ingrid van Engelshoven. Ze zegt met de sector in overleg te zijn over de mogelijke versoepelingen die komende week worden aangekondigd.
Volgens De Jonge was het onvermijdelijk dat na ‘de discopiek’ van afgelopen zomer ‘eventjes op de rem’ is getrapt. Het festivalseizoen is daardoor goeddeels mislukt. Van Engelshoven wijst erop dat bij het besluit vooral de opmars van besmettelijkere Delta-variant een rol speelde. Minister Stef Blok van Economische Zaken zegt ‘net als heel Nederland’ te hopen dat de maatregelen zo snel mogelijk versoepeld kunnen worden, ‘maar we moeten tegelijkertijd wel zorgen dat het virus eronder blijft.’
Het kabinet spreekt zondag in het Catshuis over de coronamaatregelen. Uiteindelijk wordt dinsdag een besluit genomen over mogelijke versoepelingen vanaf 25 september. Bij de meest recente persconferentie zei demissionair premier Mark Rutte te hopen dat rond die datum de anderhalve meter in de hele samenleving losgelaten kan worden. Vorige week voegde De Jonge daaraan toe dat ook gekeken wordt of coronatoegangsbewijzen breder ingezet kunnen worden.
Het aantal bezoekers dat evenementen nu nog mogen toelaten is gekoppeld aan de mogelijkheid om afstand te bewaren en de vraag of mensen getest, genezen of gevaccineerd zijn. Daarnaast is er ook nog een onderscheid tussen zogenoemde geplaceerde en ongeplaceerde evenementen. Daarmee wordt bedoeld of mensen een vaste zitplaats hebben.
