PlusNieuws
Russische tank op Leidseplein roept gemengde reacties op: ‘Weg ermee!’
Een vernietigde Russische legertank, sinds donderdag op het Leidseplein te zien, moet voorbijgangers waarschuwen voor de kwetsbaarheid van de democratie. Burgemeester Halsema opende de expositie, maar dat ging niet zonder protest.
Bijna een jaar geleden is de T-72B tank vernietigd door Oekraïense soldaten in Dmytrivka, een stadje ten oosten van Kyiv. Sindsdien reist de tank door Europa. Na Warschau, Berlijn, Praag en Groesbeek staat de groene en inmiddels roestkleurige tank tot 5 juni in Amsterdam, op initiatief van debatcentrum De Balie.
Burgemeester Halsema begon haar speech donderdagmiddag met: “Deze tank hoort hier niet te staan.” “Nee, dus weg ermee!” riepen tientallen demonstranten door haar heen. Ze zijn tegen de oorlog en vinden het belachelijk dat de tank op het Leidseplein staat.
Voor het contrast
Maar de tank staat juist op het Leidseplein vanwege het contrast, zei Halsema. “Elke dag komen hier talloze Amsterdammers en bezoekers om cultuur te snuiven, te discussiëren, vermaakt te worden, om elkaar te ontmoeten. Deze Russische tank is het symbool van het tegenovergestelde van deze vrijheid. Bij het zien van deze tank hier op deze plek slaat de kou je om het hart. En dat is precies de bedoeling.”
Een aantal demonstranten bleef door de burgemeester schreeuwen. Die vroeg om respect, in elk geval voor de ambassadeur van Oekraïne, die ook aanwezig was. Ze beloofde om na haar speech met een vrouw in gesprek te gaan.
Waarschuwing
Halsema vervolgde dat de tank een waarschuwing is. “Het plaatsen van deze tank is niet een gebaar van triomf, maar een gebaar van pijn, verdriet en geknakte democratie. Het herinnert ons eraan dat we democratie elke dag moeten verdedigen.”
De reacties op het plein waren gemengd. Sommigen gooiden bloemen en rozenblaadjes op de tank, tieners maakten er selfies mee en de Oekraïense student Vlodomyr Kutsyi (21) staarde er roerloos naar. “Ik vind het goed dat de tank hier staat.”
Hij komt uit Kyiv, maar studeert sinds 2019 in Amsterdam. “Ik heb foto’s en video’s gezien, maar een echte tank van het slagveld geeft een veel echter gevoel.” Hij hoopt dat de tank ervoor zorgt dat mensen blijven beseffen dat de oorlog nog gaande is en dat Oekraïne nog steeds steun nodig heeft.
Scholieren Arwa Bikem (15) en Omaima Tanouti (16) vonden het goed dat er aandacht voor de oorlog is, maar snapten niet waarom de tank juist Russisch is. “Bij een Oekraïense tank laat je zien dat ze hebben gestreden voor hun vrijheid. Ik snap niet waarom we een wapen van een onderdrukker neerzetten,” zei Bikem. “Ik vind het controversieel om dit zo op het plein te zetten. Dat doet Oekraïners toch pijn?” zei Tanouti.
“De Russen zijn een land binnengevallen en plegen genocide op een volk,” aldus Baliedirecteur Yoeri Albrecht. “Ook onze democratie kan kapot. We mogen onze ogen daar niet voor sluiten.”
De tank staat tot en met zondag 4 juni op het Leidseplein, in het kader van het Forum on European Culture, een programma van De Balie dat dit jaar gefocust is op democratie in Europa.
