Recordvangst aan bedreigde dieren en smokkelwaar tijdens Operation Thunder

Ze hadden wat geks gezien, bij de douane op Schiphol. Dus pikten ze de koffer er tussenuit, van een vrouw die van Mexico naar Rusland reisde. Ze bleek er een keur aan plastic bakjes en mandjes ingestopt te hebben, met daarin allemaal zakjes, die stuk voor stuk werden opengemaakt. Uiteindelijk overzagen controleurs de ‘buit’: 145 reptielen en amfibieën zoals kikkers, hagedissen en slangen, vijf ervan morsdood.

Het was in oktober een van de grote vangsten, tijdens operation Thunder, gecoördineerd door Interpol en in Nederland uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), samen met onder meer de politie en douane. Tijdens die jaarlijkse wereldwijde operatie, dit keer met 118 landen, wordt gezamenlijk ingezet op de aanpak van wildlife crime: tassen, cosmetica, interieurobjecten. Daarmee is veel te verdienen, in landen van oorsprong gaat deze criminaliteit vaak gepaard met fraude, corruptie, bedreiging en geweld.

Meer in trek

Dat de actie hiertegen dit jaar bijzonder succesvol was, is dan ook niet perse iets om te vieren, zegt Jamie Bouhuys, inspecteur bij de NVWA. “We zien liever dat de aantallen dalen, maar daarvan is nog geen sprake.” Sterker, het lijkt erop dat dode, beschermde dieren juist meer in trek zijn om interieurs op te sieren. Vlinders bijvoorbeeld, om op te prikken. “Het liefst grote met veel kleuren.” Maar ook opgezette beesten en huiden. “We zien dat de populariteit van dat soort ‘huisdecoraties’ toeneemt.” In oktober werden drie berenhuiden in beslag genomen.

Dode dieren worden ook nog altijd graag gedragen. Zo kwam de politie ook bontjassen gemaakt van lynx, ocelot, wolf en otter op het spoor, die uiteindelijk werden aangetroffen bij verkopers op marktplaats. “Er zijn toch mensen die het mooi vinden om iets te hebben dat anderen niet hebben.”

Vlijmscherpe tanden

Soms blijkt een exclusieve hobby overigens uiteindelijk voor dier én mens niet het allerbeste. Bouhuys vertelt hoe inspecteurs ook terecht kwamen bij het baasje van een grote zwartkeelvaraan, die zelf niet meer met het beest om durfde te gaan. “Die durfde nauwelijks de deur van het terrarium open te doen. Zo’n varaan wordt dan gekocht als klein hagedisje, maar groeit uit tot een vleeseter van 1,5 meter, met vlijmscherpe tanden. Wie een exotisch beest wil, beseft vaak niet wat hij zich op de hals haalt. Terwijl sommige dieren heel oud kunnen worden en heel specifieke verzorging nodig hebben.”

Ondertussen worden meer diersoorten ernstiger in hun voortbestaan bedreigd. Daarom wordt er in Nederland ook buiten zo’n internationale actie scherp ingezet op het tegengaan van de handel in al dan niet levende wilde dieren en planten. Om criminaliteit op te sporen heeft de NVWA geavanceerde middelen tot haar beschikking. Neem in beslag genomen vlees, zoals bush meat, vlees uit de jungle van bijvoorbeeld pythons – want ook dat wordt gegeten. “Je ziet dan niet altijd om wat voor vlees het gaat, we gebruiken dna-analyse om vast te stellen om welke soort het gaat.”

Vogelmarkt

Met behulp van dna-tests kan ook worden vastgesteld of een exotisch dier werkelijk afkomstig is van wél legaal in gevangenschap gehouden ouders, zoals handelaren nog wel eens willen beweren als ze met gesmokkelde dieren worden gesnapt. Bij vogelmarkten kunnen drones worden ingezet om te kijken of waar ook vanuit een kofferbak wordt verhandeld.

Dat de handel in illegale vogels nog welig tiert, blijkt ook wel uit die andere grote vangst van afgelopen oktober. In een groot strafrechtelijk onderzoek kwam de NVWA 470 vermoedelijk illegale vogels op het spoor. Het gaat vooral om onbeschermde exemplaren, die naar het schijnt in Afrika in het wild werden gevangen en naar Nederland werden gesmokkeld voor de verkoop. Verboden, want vanwege het risico op ziektes mag alleen in een enkel geval import van buiten Europa plaatsvinden. De vogels zijn in beslag genomen, net als 30.000 euro in contanten. De vogels zijn bij een gespecialiseerde opvang ondergebracht.