Protestsupermarkt geopend met klassiekers: ‘Welkom in de toekomst’

In de Herenstraat opent vrijdag een tijdelijke protestsupermarkt met duurzame alternatieven voor traditionele producten. ‘De voedselindustrie snapt niet hoeveel macht de consument heeft.’

In de schappen staan de klassiekers. Potten pindakaas, pakken koffie, blikken tonijn. Maar deze pindakaas van Mister Kitchen is palmolievrij, dus daar heeft geen meter regenwoud onder geleden. De koffie van Moyee heeft geen bijsmaak, want de boeren krijgen een hogere prijs voor hun bonen, en de tonijn van Fish Tales wordt gevangen zonder bijvangst.

“Welkom in de toekomst,” zegt Daan Faber van Mister Kitchen. Hij bedoelt de kleine ‘protest­supermarkt’ die vanaf vandaag twee weken is geopend in de Herenstraat. “Maar als het goed is, een maand. We hopen op iets permanents of een rondtrekkende supermarkt, om te bewijzen dat er duurzame alternatieven zijn voor de ­dagelijkse boodschappen.”

Multinationals

Ruim een derde van de CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door de huidige voedselsystemen. Maar volgens de initiators heeft de consument te weinig keuze daar verandering in te brengen. Zo’n tien multinationals als Unilever, Proctor & Gamble, Danone en Nestlé bepalen voor 90 procent welke producten in de supermarkt liggen.

“De voedselindustrie snapt niet hoeveel macht de consument heeft met zijn winkel­wagentje,” zegt initiator Laura Hoogland. “Voor ieder ouderwets product bestaat een duurzaam alternatief. Maar mensen weten dat vaak niet. Daarom zijn we de campagne Gamechangers begonnen.”

Bananenbrood

Volgens Hoogland is er een grote vraag naar producten die vegan en fairtrade zijn, of die voedselverspilling tegengaan. Maar dan moeten die wel in de schappen van de grote retailers komen te liggen. Ketchup die is gemaakt van tomaten die anders weggegooid zouden worden. Chocolade die boeren steunt in West-Afrika. Snoep in biologisch afbreekbare verpakking. Plantaar­dige kant-en-klaarmaaltijden die Lazy Vegan heten.

Of bananenbrood van afgekeurde bananen. “Daar is veel vraag naar,” zegt Annabel Hoogendoorn van het bananenbrood Sunt. Ze legt uit dat consumenten nu eenmaal een gele banaan in de winkel willen zien liggen, dus moet die banaan groen zijn als hij vanuit de haven naar de retail vertrekt. Als in een kist maar enkele te rijpe bananen met vlekjes zitten, wordt de hele kist afgekeurd. Ze schat het aantal afgekeurde bananen op 75 miljard per jaar.

“Importeurs betalen ervoor dat al die bananen worden vernietigd. Ons betalen ze ook, maar minder. Wij redden deze bananen van onnodige verspilling.”

De kontjes van het bananenbrood worden in kleine stukjes gesneden en gaan door de granola. Hoogland: “Daarom heet die Retelekkere ­Granola.”

Samenwerken

In de SUPERmarkt staan zo’n 45 duurzame voedingsmerken. De jonge merken willen de A-merken uitdagen en een plekje veroveren in de reguliere schappen van de grote retailers. “Het is geen aanval,” zegt Hoogland. “We willen graag samenwerken.”

Eén succesje is er al. Albert Heijn gaat vijftien merken die meedoen met de campagne in het assortiment opnemen. Hoogland: “Albert Heijn is aangesloten bij onze missie. Dat laat zien dat ook grote retailers inzien: we ­moeten met zijn allen veranderen. Steeds meer consumenten willen dat ook. Het is niet meer fairtrade of vegan, het is fairtrade én vegan.”

Faber: “In Londen heb je supermarkten waar geen enkel A-merk meer in ligt.”