Ouders in verzet: waarom mag dependance van school wél langs een drukke weg?
Ouders van een school in Noord verzetten zich tegen de verhuizing van hun kinderen naar een nieuwe dependance langs een drukke weg. Op een plek waar een nieuwe school niet eens gebouwd mag worden vanwege luchtvervuiling.
Om kinderen te beschermen tegen fijnstof bouwt Amsterdam geen nieuwe scholen langs drukke wegen, maar een nieuwe dependance mag dan weer wel. “Toch een beetje cru,” vindt Willem Wiskerke.
Met 160 andere ouders protesteert Wiskerke tegen het besluit van de snel groeiende Montessorischool Boven ‘t IJ om na de zomervakantie drie klassen te verplaatsen naar een schoolgebouw langs de drukke Johan van Hasseltweg, één kilometer verderop in Noord.
Na de zomer trekken ten minste drie montessoriklassen in bij basisschool Sint Rosa, een school die krimpt en daarom hele lokalen leeg heeft staan. Het gemeentebeleid om geen scholen te bouwen langs drukke wegen zou een nieuw bestemmingsplan voor de bouw van een school kansloos maken. Maar als er al een school zit, mag het weer wel. Onbegrijpelijk, concluderen de ouders in een brief. ‘Voor de gezondheid van onze kinderen telt het niet of er een bestemmingsplan wordt gewijzigd.’
Jaren in onzekerheid
‘Onze kinderen worden per mededeling, zonder inspraak, voor onbepaalde tijd gehuisvest op een zeer ongezonde locatie,’ schrijven ze in een brief aan de gemeenteraad. De boodschap werd nogal bot toegelicht op een informatieavond van de school. Voor Wiskerke kwam het als een volslagen verrassing terwijl hij zijn zoon van 4 nog maar net had aangemeld. “Als ik dit had geweten, had ik een andere school gekozen.”
Veel ouders hadden juist vanwege het beschutte en groene schoolplein hun oog laten vallen op de montessorischool aan de Azaleastraat. Uiteindelijk is het de bedoeling om een nieuwe, grotere school te bouwen, maar het besluit daarover valt pas in 2023. “En dan moet de school nog gebouwd worden, dus we zitten jaren in onzekerheid.”
Wiskerke vraagt zich hardop af of de stad bijtijds heeft geanticipeerd op de groei van Noord. Onder de ouders die de brief ondertekenden, zijn nogal wat jonge gezinnen die hun appartement aan de overkant hebben verruild voor een eengezinswoning in Noord.
Uit zijn voegen barsten
De montessori-ouders verbazen zich over de huisvestingsregels van de gemeente. Scholen mogen pas uitkijken naar een groter gebouw als ze een overschot aan leerlingen hebben. Dat kan ze in de verleiding brengen om meer leerlingen aan te nemen dan ze kunnen herbergen.
Intussen zit de Sint Rosa al twintig jaar langs de drukke Johan van Hasseltweg, net als twee andere basisscholen. Bij ouders van de Sint Rosa is de luchtkwaliteit ‘geen issue’, zegt conciërge Guido van den Heuvel. Het schoolplein ligt beschut, niet aan de drukke weg. Deze zomer krijgen alle klassen een luchtbehandelingssysteem met fijnstoffilters.
Het bestuur van de montessorischool hoopt op begrip. “Dat ouders bezorgd zijn over de gezondheid van hun kinderen begrijpen we goed. Onze voorkeur ging niet uit naar deze plek, maar de school barst uit zijn voegen,” zegt Jelle Mulder van Innoord, de koepelorganisatie van openbare basisscholen in Amsterdam-Noord.
Op de achtergrond speelt ook een rol dat sommige scholen in Noord snel groeien door de toestroom van hoogopgeleide, witte ouders, terwijl andere scholen krimpen. De Sint Rosa heeft nog maar 110 leerlingen, terwijl de montessorischool verdeeld over twee locaties in Noord zes keer zo groot is.
Onafhankelijk onderzoek
Volgens wethouder Onderwijs Marjolein Moorman is intrekken bij de Sint Rosa-school het beste alternatief. Via een woordvoerder wijst ze op de gemeenterichtlijnen voor de huisvesting van scholen die uit hun jasje groeien. Voordat ze mogen bijbouwen of een dependance mogen huren, moet eerst worden bekeken of er leegstand is in scholen op minder dan anderhalve kilometer afstand. Zoals de Sint Rosaschool.
De montessorischool kan hier zelfs nog verder groeien. Volgens de wethouder zijn in Noord op dit moment genoeg schoolgebouwen. Ook zij onderstreept dat de Sint Rosa-school deze zomer fijnstoffilters krijgt.
Maar de ouders die de brief aan de gemeenteraad ondertekenden, hebben daar geen fiducie in. Zij zien in de buurt andere mogelijkheden voor een dependance en vragen zich af of die zijn onderzocht. Daarom vragen ze aan de gemeenteraad een onafhankelijke onderzoek naar mogelijke alternatieve locaties. ‘Daarbij moet wat ons betreft de gezondheid van onze kinderen zwaarder wegen dan het kostenargument.’
Verstopte Filters
Amsterdam had vorig jaar 61 scholen op plekken met zo veel fijnstof in de lucht dat een nieuwe school er niet gebouwd mag worden. Sinds 2010 mogen in Amsterdam geen scholen meer komen binnen 300 meter van snelwegen. Ook langs gewone wegen waar per dag meer dan tienduizend auto’s passeren, is de bouw van nieuwe scholen sindsdien uitgesloten.
Bestaande scholen rond drukke wegen krijgen luchtbehandelingsystemen met fijnstoffilters. In 2015 vond de GGD dit nog geen goed alternatief omdat bleek dat de filters niet op tijd werden vervangen en verstopt raakten. Dat probleem werd ondervangen door alle scholen bij de subsidieregeling voor de fijnstoffilters meteen te verplichten een onderhoudscontract voor tien jaar af te sluiten.
