Nieuws
Open dagen Amsterdamse scholen zitten soms al vol: ‘Kinderen van niet-hoogopgeleide ouders zijn de pineut’
Over twee maanden moeten ruim achtduizend groepachters een voorkeurslijst met Amsterdamse middelbare scholen inleveren. Maar niet elk kind kan vooraf eerst rondsnuffelen tijdens een open dag. Sommige scholen hebben een maximumaantal bezoekers ingesteld en zitten al vol.
Er zijn drie onderwerpen die het jaar van groepachters domineren: de Cito-toets, het schooladvies én de middelbare school waarop ze worden in geloot. Voor dat laatste moeten ze tussen 6 en 16 maart een voorkeurslijst aanleveren. Amsterdam telt tachtig middelbare scholen en kinderen kunnen via open dagen ontdekken welke van al die scholen het beste bij hen past.
Die open dagen zijn in januari en februari, zodat groepachters genoeg tijd hebben om zich te oriënteren op hun potentiële toekomstige school. Maar lang niet alle kinderen kunnen overal de sfeer proeven. Als zij of hun ouders niet snel genoeg handelen, staan ze voor een dichte deur. Er zijn middelbare scholen waar de open dagen al zijn volgeboekt. Die van De Vinse School in Centrum bijvoorbeeld. De zeshonderd plekken voor de open dag op 21 januari zijn vergeven. ‘Vol’, prijkt er op de website van de school, die plek heeft voor drie brugklassen met elk maximaal 24 leerlingen.
“We zijn een populaire school,” zegt onderbouwcoördinator Rosemerijn Bovens. “Maar een klein deel van die zeshonderd leerlingen wordt ingeloot, we hebben daar rekening mee gehouden bij het inrichten van onze open dag. En we organiseren alles in samenwerking met onze leerlingen, die een dag van hun weekend opgeven. We hebben daarom voor één dag gekozen.”
“De populairste scholen krijgen kinderen met de best geïnformeerde ouders binnen,” zegt Menno van de Koppel, directeur van de Onderwijs Consumenten Organisatie (OCO). “Dat mag niet, ik vind het echt onacceptabel. We hebben dit in coronatijden geaccepteerd. Nu is er geen reden meer om kinderen letterlijk buiten te sluiten. We hebben niet voor niets een loting: zodat elk kind gelijke kansen heeft. Op deze manier ontstaat er toch een ongelijk speelveld.”
Via Zoom
De open dagen van zeker vijf scholen in de stad zitten vol. Dat geldt ook voor de fysieke rondleidingen op Xplore Agora in Noord. “Er komen tweehonderd kinderen langs voor een korte rondleiding,” zegt managementondersteuner Rachèl van Rooijen. “We hebben wel een wachtlijst. Misschien doen we nog een dag. We organiseren ook een open avond via Zoom. Dan wordt online een algemene presentatie over de school gegeven; daarna zijn er ‘breakoutrooms’ waar leerlingen en ouders kunnen chatten. Daar kan iedereen vrij aan deelnemen.”
Ook het Berlage Lyceum heeft geen plek meer op de open dag. Het Metis Montessori Lyceum in Oost heeft plek voor vijfduizend mensen, verdeeld over twee dagen. Vol is vol en de inschrijvingen gaan hard, laat de rector weten. Het reserveringssysteem van het Calandlyceum biedt al drie dagen geen mogelijkheid meer tot inschrijven. Volgens het reserveringssysteem zijn alle tijdsloten volgeboekt; de school zegt dat het een ict-fout is die ‘snel hersteld wordt’.
Het kan ook anders, blijkt uit de praktijk. Op het populaire St. Nicolaaslyceum in Zuid is iedereen welkom op de open dagen, zonder aanmelding vooraf. Hetzelfde geldt voor het Barlaeus Gymnasium in het centrum en Het Dalton Spinoza Lyceum in Zuid.
Middelbare scholen mogen zelf bepalen hoeveel leerlingen ze toelaten op hun open dag. Basisscholen zijn echter niet blij met deze vrijheid, blijkt uit een rondgang.
Kwalijke zaak
“Het is nogal wat hè, die loting en matching,” zegt Cordula Rooijendijk, directeur van de 8e Montessorischool Zeeburg. “Ik zeg juist tegen ouders: ga alsjeblieft langs scholen, dan pas weet je wat voor sfeer er hangt. Het is heel erg vervelend als kinderen een lijst met scholen moeten inleveren terwijl ze van sommige niet eens de kans hebben gekregen om ze te verkennen.”
Net als Eva Naaijkens, directeur van de Alan Turingschool, een basisschool, wijst ze op de ongelijkheid die ontstaat door deze ‘exclusieve’ open dagen. “Ouders die weten hoe het allemaal werkt en de taal goed beheersen, schrijven zich als eerste in voor de open dagen. Dat zijn vaker hoogopgeleide ouders. De andere kinderen zijn de pineut. Dat is een kwalijke zaak.”
Rooijendijk hoopt dat scholen zich de gevolgen realiseren en alsnog besluiten meer open dagen te houden. “Ik mag toch hopen dat iedereen een diverse schoolpopulatie nastreeft, en doen ze dat niet, dan zouden ze dat wel moeten willen.”
Luister ook naar onze podcast over de Centrale loting en matching:
