Obama windt Ziggo Dome om zijn vinger: ‘The oval office is kleiner dan je denkt’

Barack Obama sprak maandagavond een volle Ziggo Dome toe. Het ging over zijn leven, de toestand in de wereld, en uiteraard over ‘change’. De oud-president heeft nog altijd starpower, zagen de bezoekers. ‘Wat een goede spreker hè?’

“Zo’n kans krijg je maar één keer. Als iemand van het kaliber Obama naar Nederland komt, dan moet je er gewoon bij zijn.” Het gezin Jordans (vader, moeder en zoon) is met hoge verwachtingen vanuit Den Haag naar de Ziggo Dome gekomen. De kaartjes kostten samen 1200 euro maar, zegt meneer Jordans, dat is geen geld voor wat je krijgt. “Inspiratie is onbetaalbaar.” Mevrouw Jordans: “Het maakt eigenlijk niet uit wat hij gaat zeggen, zo’n wereldleider heeft altijd wel iets interessants te melden. Alhoewel, als het Trump was geweest was ik waarschijnlijk thuisgebleven.”

An evening with Barack Obama heet het evenement, al zal de voormalig president van de Verenigde Staten maar een uurtje op het podium zitten. Bezoekers Jeroen Dijkstra en Tonita Gerritsen waren een jaar geleden ook bij het optreden van Michelle Obama in de Ziggo Dome. Ook dat was bijzonder, maar Barack is nóg specialer, vinden ze. Ze betaalden er 600 euro per kaart voor.

Gerritsen: “Krankzinnig veel geld natuurlijk. Ik had het wel een goed idee gevonden als een deel van de kaarten gratis ter beschikking zou komen voor mensen die minder te besteden hebben. Want wat Obama te zeggen heeft, zou niet exclusief voor mensen met veel geld moeten zijn.”

Starpower

Voor Egbert de Jong uit Amersfoort is het de tweede keer in de Ziggo Dome: “Ik heb hier Elton John gezien, en nu Obama. Geen slecht duo toch?” Hij kreeg het kaartje voor zijn verjaardag van zijn vier dochters, zij lootten onderling wie er mee mocht op het tweede kaartje, want vijf tickets werd wat te gortig. Dochter Floor was de gelukkige. “Supertof dat ik gewoon Obama ga zien!”

Dat de oud-president op zijn 61ste nog steeds starpower heeft, blijkt als hij, na een voorprogramma met iets te lange muzikale intermezzo’s, het podium betreedt en met gejuich wordt ontvangen. Obama hoeft dan ook weinig moeite te doen om de volle (maar niet helemaal uitverkochte) zaal om zijn vinger te winden. Hij heeft een boottochtje door de grachten gemaakt, vertelt hij, en was die middag naar de tulpen gaan kijken in Noordbeemster. “Probeer te waarderen wat je hebt,” doceert hij zijn gehoor. “Jullie hebben een prachtige stad.”

Een begenadigd spreker was Obama altijd al, maar deze ontmoeting met fans moet voelen als een warm bad. Obama wisselt persoonlijke anekdotes over zijn gezinsleven (‘ze zorgen ervoor dat ik niet in mijn eigen hype ga geloven’) af met verhalen over zijn presidentschap (‘The oval office is kleiner dan je denkt’), spreekt zijn zorgen uit over het klimaat, over AI en over geopolitieke verschuivingen.

Hij is bedroefd dat het hem niet is gelukt de wapenwetgeving in zijn land aan te scherpen: de schietpartij in Sandy Hook, waarbij in 2012 twintig kinderen omkwamen, noemt hij het ‘dieptepunt van zijn presidentschap’ en ‘het dichtste bij cynisme dat ik ooit kwam’. Obama verwijt zichzelf niet dat de VS niet harder ingreep toen Rusland de Krim annexeerde. Hij wijst op het verdeelde Europa in 2014, en zag er toen geen been in een militair conflict te starten dat kon uitlopen op een derde wereldoorlog.

Tegeltjeswijsheid

En hoewel je aanvoelt dat hij dit allemaal al ontelbaar veel keren heeft verteld, wekt Obama toch de indruk het allemaal ter plekke uit zijn mouw te schudden. De vragen van Janine Abbring, die de avond presenteert, lijkt Obama vooral als een hinderlijke onderbreking van zijn monoloog te beschouwen. De interactie tussen de twee is soms zelfs wat stekelig, al beschikt de oud-president over voldoende charme om de sfeer goed te houden. Kritische vragen pareert hij handig, geen moment geeft hij de regie van het gesprek uit handen.

Uiteraard gaat het over ‘change’: over verandering teweegbrengen. “Better is good,” is de tegeltjeswijsheid waarmee Obama het publiek naar huis stuurt. Daarmee bedoelt hij: je kunt best streven naar perfectie, maar het eindresultaat hoeft niet altijd perfect te zijn, verbetering is ook al een prestatie.

En dan, na iets meer dan een uur staat Obama opeens op uit zijn stoel, zegt “Thank you Amsterdam,” zwaait naar de tribunes aan de ene kant van de zaal, dan naar de andere, bedankt Abbring nog eens hartelijk en verlaat het podium. Nog een keer geklap en gejuich, en dan stroomt de zaal leeg. “Wat een goede spreker hè?” klinkt het bij de garderobe. “Ja. Inspirerend.”

Over de auteur: Roelf Jan Duin schrijft sinds 2014 voor Het Parool, eerst voornamelijk over politiek, nu over maatschappelijke thema’s en populaire cultuur. In zijn rubriek Sterrenstof ontleedt hij wekelijks het medialandschap.