Noodopvang voor vluchtelingen in Amsterdamse haven waarschijnlijk uitgebreid: ‘Het is een klein dorp’

De noodopvang voor vluchtelingen op cruiseschip MS Galaxy in de Amsterdamse haven is volgens VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR ‘bovengemiddeld goed’ en blijft waarschijnlijk een half jaar langer, met meer vluchtelingen. Het beeld tijdens een rondgang: het is er schoon, opgeruimd en onverwacht gemoedelijk.

De schappen in de glimmende boetiek zijn leeg, maar een groep Syriërs trekt meteen nummertjes als het rolluik omhooggaat voor de tafel met computer die nu de informatiebalie is.

In de souvenirwinkel liggen bezittingen opgeslagen die de vluchtelingen (vandaag 974 uit 45 landen, van wie 124 kinderen) niet in hun hutten kwijt kunnen. In de tabakszaak zullen snel de twee bestelde kappersstoelen arriveren, zodat de tijdelijke bewoners elkaar kunnen knippen en scheren.

In de zitjes in nachtclub Starlight spelen kinderen aan een tafel; twintigers en dertigers zijn bezig met hun telefoon. Op de bar staat koffie en thee. Op het videoscherm boven het podium zoals vrijwel altijd Nederland 1, nu met een herhaling van Tussen kunst en kitsch. Zo krijgen de vluchtelingen wat van Nederland en het Nederlands mee, is de gedachte.

In de Sea Pub staan tafeltennistafels en tafelvoetbalspellen en zijn blijkens het programma aan een wand volop activiteiten voor de kinderen (34 boven de twaalf, 90 jonger).

“Het is een klein dorp eigenlijk. Alle apparaten zijn weg uit het casino en in de horeca kun je je niet laten vollopen zoals de toeristen volgens de Zweedse kapitein normaal gesproken doen, maar alle voorzieningen die de vluchtelingen nodig hebben, zijn aanwezig,” zegt locatiemanager Lars Henning van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers niet zonder trots. “Als we inderdaad tot en met de zomer mogen blijven, kunnen we buiten wat meer opengooien dan de twee dekken waarop je nu mag roken.”

Nachtmerries over de toekomst

De MS Galaxy is nu 4 maanden als noodopvang in gebruik. VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR heeft het naast de Coentunnel afgemeerde forse cruiseschip na meerdere bezoeken bestempeld als ‘bovengemiddeld goed’.

We zitten nog altijd midden in een opvangcrisis. Om die reden wil wethouder Rutger Groot Wassink van Asielzaken het schip nog een halfjaar langer huren en het aantal opvangplekken uitbreiden van 1000 naar 1500. De Amsterdamse gemeenteraad bespreekt dit plan woensdag.

In de Grill House zit een groepje Syriërs te kletsen om een tafel. De 25-jarige Baker (‘just my first name please’) buigt zich over zijn Nederlandse lesmateriaal. Thuis was hij kledingontwerper. Via Turkije kwam hij naar Nederland. “Hier is het beter, de mensen zijn heel goed,” oordeelt hij, terwijl hij bij de vraag ‘Drinkt u liever koffie of thee’ resoluut ‘thee’ invult.

De Syriërs hebben hier een prima opvangplek, veel beter dan het tentenkamp, zeggen ze eensgezind.

Zodra veertiger Sourat uit Pakistan doorheeft dat er een journalist en fotograaf op het schip zijn, brandt hij los over zijn akelige vluchtverhaal. Hij toont een foto van zijn moeder – in haar handen de portretten van twee broers die al veertien jaar vermist zijn. “Een groot deel van mijn familie is op de vlucht voor de militaire politie,” zegt hij, scrollend door nog meer foto’s van naasten in zijn telefoon. De een na de ander verdween. “Ik heb nachtmerries over mijn toekomst.”

Liever koken in tentenkamp

Als we door het restaurant met 570 zitplaatsen zijn geleid – ontbijt van 8 tot 10, lunch van 12 tot 14 en diner van 18 tot 20 uur, alles halal, veel vis – komt locatiemanager Henning met een inzicht dat aan het denken zet. Ja, ook hij zelf zou het wel weten als hij moest kiezen tussen een tentenkamp en dit cruiseschip, maar er zijn gezinnen voor wie dat anders is.

“Hier wordt alles voor je verzorgd, maar mag je niet koken. Daarom verblijven sommige bewoners liever in een tentenkamp, waar ze wél zelf hun maaltijd kunnen bereiden voor hun gezin. Daaraan merk je hoe belangrijk het is voor je familie te kunnen zorgen.”

Ahmad uit Syrië, die als journalist bijdroeg aan artikelen in The Guardian en dagblad Trouw, zoals hij met gepaste trots toont, begint te stralen als hem naar zijn toekomstplannen wordt gevraagd. “Ik ben legaal! Mijn papieren zijn rond!” Na zijn vlucht in 2015 woonde hij zes jaar in Turkije, tot het regime steeds meer ongedocumenteerden deporteerde. Via een kamp in Limburg kwam hij naar de MS Galaxy.

“Hier ben ik veilig en binnenkort begin ik met lessen Nederlands. Ik kwam hier met een hele groep die ook in Limburg zat en ik heb inmiddels vrienden in Amsterdam en Haarlem. Hier is mijn leven, hier wil ik zijn, of ik voorlopig nou op dit schip zal wonen of in een huis.”