PlusKan dat niet anders?
Neptegels in de grachtengordel: zijn ze nou echt stiller?
Een fontein die altijd droog staat, trappen met ‘luie’ treden of een bankje met de rug naar het plein - Het Parool gaat in deze zomerserie op zoek naar dwaze of vreemde bouwingrepen in de stad. Kan dat niet anders? Vandaag aflevering 8: nepstenen in de historische binnenstad.
Aan materialen die een ander materiaal imiteren geen gebrek: kunststof kozijnen met houtnerf, behang met een print van een bakstenen muur of een badkamertegel die doet alsof het een eikenhouten plank is.
Imitiatiedrang
Overal is imitatiedrang. Maar toch verwacht je die eerder in een doe-het-zelfzaak dan in een historische binnenstad met een vermelding op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Toch? Nou, mooi niet. Sinds kort heeft de zeventiende-eeuwse grachtengordel zijn eigen nepbestrating. Het ligt er net: 1400 meter trambaan op het stukje Nieuwezijds Voorburgwal, Singel en Koningsplein. Dit deel is opnieuw bestraat en zo op het eerste gezicht is er niet zoveel aan de hand: een keurig bruinrood plaveisel tussen en naast de rails.
Maar wie de moeite neemt om eens even goed te kijken, ziet dat de kieren tussen de klinkers geen échte kieren zijn. Je kunt er net een half kootje van je pink insteken, meer niet. En er zijn meer hints die wijzen op nepperij. In de goot houdt de print plotsklaps op en ter hoogte van de Herengracht, waar nog de gewone bestrating ligt - met échte klinkers - eindigt de mooie roodbruine bestrating in een soort dikke drab.
Ingewalste voeg
Kortom: dit is, zo leren we van het ov-bedrijf GVB: asfalt met ingewalste voeg. Asfalt, kortom, dat klinkers imiteert. Waarom zou je? “Het idee is dat dit minder lawaai maakt als de tram erover rijdt,” heeft Ruben van de Ven van Frens Haringhandel van de gemeente gehoord. En? Helpt het? “Ik hoor geen verschil. Nog altijd hetzelfde gepiep van de tram.”
Collega Jasper Frens vermoedt wel dat er minder trillingen zijn - het andere beoogde doel. “Vroeger gingen de alarmen van de scooters voor de universiteitsbibliotheek af als de tram voorbijkwam. Gek werd je ervan. Dat is niet meer. Maar of dat aan het asfalt ligt? Eerlijk gezegd: we weten het niet. Er staan ook geen scooters meer voor de UB, dus ja, dat maakt natuurlijk nogal uit.”
Monumentenhoeders waarschuwen dat asfalt na verloop van tijd een wat sleetse uitstraling krijgt, met scheuren en zo. De tijd zal het leren, want de straatprint is een proef. En van proeven weten we inmiddels: als ze slagen, volgt er meer.
‘Deze bestrating heeft ook voordelen’
Waarom zou je nep verkiezen, boven echt? Volgens een woordvoerder van het GVB omdat deze bestrating uiteindelijk moet leiden tot minder geluid en trillingen en dat is weer goed voor de historische binnenstad.
Dat zit zo: “Vroeger boorden we de klemmen voor de rails op het beton van het onderbed. Nu hebben we de bevestiging verlijmd en ingepakt in isolatie.” Maar deze nieuwe methode van vastzetten - geïnspireerd op bestrating in Bremen - kan volgens de woordvoerder alleen met een stugge toplaag. Asfalt leent zich daarvoor, losse klinkers niet, vandaar. Als de proef goed uitpakt, kan dit asfalt op verschillende plekken in de stad opduiken, afhankelijk van de uitstraling van de omgeving. “Het kan ook glad zwart asfalt worden.”
Heeft u een voorbeeld van een oenige of ondoorgrondelijke ingreep in de stad? Mail het onderwerp naar anders@parool.nl.
