Loes Huhne: de eerste vrouw met een eigen fotopersbureau in Amsterdam

Loes Huhne was de allereerste vrouw in Nederland die haar eigen fotopersbureau opzette. UNO Press, gevestigd op de Amsterdamse Nieuwezijds Kolk, vertegenwoordigde Nederlandse fotografen als Kees Scherer en Dolf Toussaint en buitenlandse bladen als Paris Match en Marie Claire.

Louise ‘Loes’ Huhne heeft bedroevend weinig sporen achtergelaten. Van de dagelijkse gang van zaken van haar fotopersbureau U.N.O. Press zijn nauwelijks schriftelijke bronnen voorhanden. In het fotojournalistieke werkproces hebben deadlines immers altijd prioriteit boven het archiveren van het materiaal van ‘gisteren’. Maar in het Nationaal Archief in Den Haag bevinden zich tienduizenden door Huhnes persbureau verhandelde fotoafdrukken, met het kenmerkende felrode U.N.O. Press-stempel op de achterzijde.

Loes Huhne werd op 22 september 1913 in Amsterdam geboren als Louise Catharine Jacoba Hühne, dochter van een Duitse vader en een Amsterdamse moeder. Als haar vader in 1929 omkomt bij een ongeluk met een lift in de Warmoesstraat neemt haar leven een rigoureuze wending. En gaat ze na de middelbare school direct aan de slag om in het levensonderhoud van de familie te voorzien.

Opmerkelijk genoeg vertrok ze op negentienjarige leeftijd naar Helsinki, om daar te gaan werken. Waarom dat was, valt niet te achterhalen. Na enkele jaren verhuisde ze naar Kopenhagen, waar ze manager werd voor een Amerikaans bouwmaterialenbedrijf. In 1935 verhuisden ook haar moeder en jongere broer Paul naar de Deense hoofdstad. In Kopenhagen verloofde Huhne zich met ‘een rijke heer afkomstig uit een adellijke familie’. Slechts een paar dagen voor de bruiloft zou plaatsvinden, bedacht ze zich. De uitnodigingen werden ingetrokken, de cadeaus teruggestuurd. Niet veel later kwam er ook een einde aan het Deense avontuur. Moeder en broer keerden in oktober 1937 terug naar Amsterdam, in augustus 1939 volgde Loes.

Paris Match en Marie Claire

Tijdens de oorlog werkte Huhne als kantoormedewerker bij De Telegraaf en schreef ook artikelen, zonder vermelding van haar naam. De Telegraaf kreeg na de oorlog een verschijningsverbod opgelegd, en medewerkers werden gezuiverd. Zo ook Loes. Na de bevrijding besloot ze de umlaut van haar Duitse achternaam niet meer gebruiken. Direct daarna vestigde ze als Loes Huhne haar eigen fotopersbureau, Universal News Organization Press, op de Nieuwezijds Kolk te midden van alle krantenredacties. Voor zover bekend was ze daarmee de allereerste vrouw in Nederland die haar eigen fotopersbureau opzette.

UNO Press vertegenwoordigde onder meer het Britse persbureau Keystone, de Franse tijdschriften Paris Match en Marie Claire en vele vrouwenbladen van Jahreszeiten Verlag uit Hamburg. Regelmatig reisde Huhne naar Parijs om af te spreken met Marcelle Boyer, het hoofd fotografie, van Paris Match.

UNO Press vertegenwoordigde ook Nederlandse fotografen, onder wie Kees Scherer, oprichter van World Press Photo, Dolf Toussaint en Frits Gerritsen. Belangrijkste opdrachtgevers waren grote uitgeverijen als de Geïllustreerde Pers, Uitgeverij De Spaarnestad en VNU.

Huhne vertaalde ook buitenlandse artikelen, schreef zelf artikelen en initieerde haar eigen fotoreportages. Zo trok ze samen met Frits Gerritsen drie maanden door Canada, de Verenigde Staten en Mexico. Tijdens deze reis, afgelegd met de goedkope Greyhound-bussen, maakte Gerritsen in totaal ruim 8000 foto’s.

Trees van Gessel trad in 1972 bij UNO Press in dienst als medewerker voor halve dagen. Het was een tijd zonder computer, zonder fax of kopieerapparaat. Van Gessel beschrijft een typische dag op kantoor als “Hollen of stilstaan. Dan legde je de telefoon neer en ging hij weer over. Of het omgekeerde gebeurde. En bleef het de hele dag stil.” Voor van alles en nog wat werd beeld geleverd: van reisgidsen, kookboeken, reclamemateriaal, jaarverslagen, elpeehoezen, legpuzzels tot sigarenbandjes aan toe.

Van Gessel beschrijft Huhne als een ‘imposant karakter’ en een ‘echte geëmancipeerde tante’ die toch bescheiden was en tevreden met een rol op de achtergrond. Toch zaten de redactieleden te bibberen als ze de redactie binnenliep. “Iedereen was een beetje bang voor haar, ik ook in het begin.” De onderlinge sfeer was collegiaal. Er werd stevig gerookt en gedronken, en cafés als Scheltema, Eijlders en Reynders werden bezocht.

In het kleine wereldje van de fotojournalistiek trokken de concurrerende fotobureaus eensgezind op. Met Lous Robert, directeur van ABC Press Service en Marion Schut-Koelemij van Transworld Features kwam Huhne regelmatig bijeen. Tijdens deze etentjes maakten ze prijsafspraken. Bij tijdschriften en kranten hanteerden de persbureaus dezelfde standaardprijzen voor een cover, enkele pagina of een dubbele pagina. Het klikte zo goed tussen Huhne en Schut-Koelemij dat UNO Press in oktober 1979 naar Haarlem verhuisde om daar onder één dak samen te gaan werken. Uiteindelijk leidde het partnerschap tot de overname van UNO Press door Transworld Features.

Internationale fototentoonstelling

Vijf jaar eerder was Huhne benoemd tot directeur van de Stichting World Press Photo Holland, als opvolger van de journalist Henk Kersting. Samen met de legendarische bladenmaker Joop Swart organiseerde ze de internationale fototentoonstelling, waarvoor jaarlijks ruim 10.000 inschrijfformulieren de deur uitgingen. Het beeldmateriaal druppelde vervolgens van uit de hele wereld binnen. In 1976 stuurden 564 fotografen 3150 foto’s in, die vervolgens handmatig werden ingeschreven, gearchiveerd en geprepareerd voor de voorjurering.

Na deze eerste schifting koos de internationale vakjury de prijswinnaars. Op den duur bleek het werk voor World Press Photo niet te combineren met het runnen van UNO Press. Huhnes eigen bedrijf leed onder de vele werkzaamheden. Het bestuur van World Press Photo benoemde Frans van de Hulsbeek tot de eerste fulltime directeur, met een eigen kantoor. Tot op hoge leeftijd bleef Huhne bezig met haar geliefde vak. Van pensioen wilde ze niets weten. Ze stierf in het harnas in 1989.

Dit is een ingekorte bewerking van een artikel uit het maartnummer van Ons Amsterdam.