PlusNieuws
Kamer wil dat stukken over Bijlmervliegramp openbaar worden: ‘Niet alles 75 jaar achter slot en grendel houden’
De Tweede Kamer wil dat geheime archiefstukken over de Bijlmervliegramp van 1992 op korte termijn openbaar worden gemaakt.
Een motie met die strekking wordt donderdag ingediend door ChristenUnie, BIJ1 en Pieter Omtzigt en kan rekenen op de steun van een ruime meerderheid in de Kamer. Op het archief van de voormalige Rijksluchtvaartdienst, die indertijd onderzoek deed naar de ramp, rust nu een geheimhouding van 75 jaar, die voortduurt tot het jaar 2068 op zijn vroegst.
Niet verschuilen
Die geheimhouding is het gevolg van de Archiefwet en internationale afspraken over onderzoeken naar ongelukken met vliegtuigen. Volgens de indieners van de motie worden in het geval van de Bijlmervliegramp de regels echter te strikt uitgelegd. “Alles openbaar maken zal niet lukken, maar veel meer dan nu het geval is moet echt mogelijk zijn,” aldus Sylvana Simons namens BIJ1.
Pieter Omtzigt vindt dat het kabinet zich niet mag verschuilen achter de regels. “De dertigste verjaardag van de ramp maakte vorig jaar duidelijk hoeveel onbeantwoorde vragen er nog zijn. Er moet meer openheid komen. De vrachtlijst, de onderzoeksrapporten... Eigenlijk bijna alles kan openbaar gemaakt worden. In ieder geval is er geen reden om het hele archief 75 jaar achter slot en grendel te houden.”
Herstel van vertrouwen
Don Ceder (CU) is geboren en getogen in de Bijlmer en kent de gevolgen van de ramp van nabij. “Die heeft heel veel mensen voor het leven getekend. Er is vanouds groot wantrouwen richting de overheid, zoals ook bij de verkiezingen van maart weer duidelijk werd. Nu transparantie en helderheid geven over een zeer gevoelig dossier kan duidelijkheid geven en bijdragen aan herstel van vertrouwen.”
In de motie wordt van de regering gevraagd om het nieuwe Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding toegang te geven tot het archief. Dat college kan dan bepalen wat wel en niet naar buiten kan. De geheimhoudingsplicht is bedoeld om onderzoekers te helpen de toedracht van rampen en ongelukken boven water te krijgen, maar bij veel archiefstukken speelt dit geen rol.
Dramaserie Rampvlucht
De geheimhoudingstermijn van 75 jaar kwam vorig jaar aan het licht bij de voorbereidingen voor de dramaserie Rampvlucht van KRO-NCRV en de gelijknamige podcast. Ook verscheen de Israëlische documentaire Murky Skies, waarin regisseur Noam Pinchas duidelijk maakt dat industriële en politieke belangen na de ramp zwaarder wogen dan het welzijn van de Bijlmerbewoners.
In antwoord op schriftelijke vragen over de behoefte aan openheid van zaken verwees minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat in maart nog naar het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie uit 1999. Simons: “Het is nu aan de Kamer om duidelijk te maken dat we dat volstrekt onvoldoende vinden.”
De Bijlmervliegramp had plaats op 4 oktober 1992. Kort na het vertrek van Schiphol stortte een vrachtvliegtuig van El Al met de bestemming Tel Aviv neer op de flats Groeneveen en Klein-Kruitberg. Bij de crash kwamen minstens 43 mensen om het leven, onder wie de drie bemanningsleden en de enige passagier in het toestel.
Tip Het Parool via WhatsApp
Heeft u een tip of opmerking voor de redactie? Stuur een bericht naar onze tiplijn.
