PlusAchtergrond
In Amsterdam is de deelauto wél populair: ‘Met zo weinig parkeerplek zoeken mensen alternatieven’
Waar het enthousiasme voor de deelauto buiten de Randstad vooralsnog lijkt uit te blijven, zijn Amsterdammers het delen van een auto steeds meer op waarde gaan schatten. ‘Het is natuurlijk best een stedelijk ding.’
Vorige week verscheen een onderzoeksrapport waaruit bleek dat deelauto’s in Nederland amper gebruikt worden. Van alle autoritten wordt slechts 0,02 procent met een deelauto uitgevoerd, meldde kennisplatform Crow. Dat aandeel is sinds 2014 niet veranderd. En als mensen een deelauto gebruiken, is dat voornamelijk als vervanging voor het openbaar vervoer – niet als alternatief voor eigen autobezit.
Opmerkelijk, want hoe anders is de situatie in Amsterdam. Kijk binnen de Ring om je heen, en je ziet de auto’s van bedrijven als Share Now, Fetch Car Sharing en Sixt overal rondrijden. De cijfers bevestigen het beeld: uit een tussentijds rapport van de gemeente Amsterdam over het gebruik van deelvervoer, blijkt dat in 2020 dagelijks 2470 mensen in een deelauto zijn gestapt. Dat komt erop neer dat in dat jaar ongeveer een miljoen keer gebruik is gemaakt van het deelvoertuig. Samen hebben gebruikers bijna 26 miljoen kilometer afgelegd.
Die populariteit van deelauto’s bij Amsterdammers heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat je van alle steden ter wereld in de hoofdstad het meeste kwijt bent aan een uurtje parkeren op straat (7,50 euro per uur in de binnenstad), zo stelt Hoofd Sector Research van ABN Amro Franka Rolvink Couzy. “Daarbij telt Amsterdam weinig parkeerplekken (0,5 plek per inwoner). Hierdoor gaan mensen sneller op zoek naar alternatieven.”
Free-floaters
In 2019 deed Rolvink Couzy met ABN Amro onderzoek naar verschillende soorten deelplatformen, waaronder deelmobiliteit. Ze benadrukte destijds het belang van gemak bij het delen van auto’s: “Een auto moet dichtbij staan en het liefst met één druk op de knop te reserveren zijn.” Inmiddels wordt steeds meer aan die wens voldaan. Zo valt in een handomdraai een auto in de buurt te reserveren — is het niet via het ene app, dan wel via een van de concurrenten.
Bedrijven als Greenwheels, Mywheels, Share Now (vroeger Car2go), Fetch en Sixt bieden twee soorten deelauto’s aan: auto’s met een vaste standplaats en free-floating auto’s. Dat laatste betekent dat je de auto na gebruik op een willekeurige plek in de stad kunt achterlaten. Deze auto’s worden vaker gebruikt voor korte ritjes, zoals een trip naar de Ikea of wanneer je je snel van de ene naar de andere kant van de stad wilt verplaatsen. Auto’s met een vaste standplaats worden vaker in de weekenden gebruikt, bijvoorbeeld voor een bezoek buiten de stad.
Rolvink Couzy ziet de deelauto als een logische ontwikkeling. “Er moet een punt komen waarop er zoveel deelauto’s zijn dat je als inwoner niet meer het voordeel inziet van het hebben van een eigen auto.”
Amsterdam verwelkomt de deelauto
Meer Amsterdamse cijfers: sinds begin vorig jaar zijn er 1068 nieuwe deelauto’s bijgekomen in Amsterdam en is het totaal gegroeid tot 2313. De gemeente kijkt tevreden toe. Die ziet namelijk graag dat de deelauto het straatbeeld gaat domineren, stelt de woordvoerder van wethouder Egbert de Vries (Verkeer, Vervoer en Luchtkwaliteit): “We willen het aantal deelauto’s substantieel laten groeien. Uiteindelijk moeten er 2500 free-floating auto’s in Amsterdam te vinden zijn.”
De deelautobedrijven zelf zijn uiteraard ook tevreden met de populariteit in Amsterdam. “We merken dat het goed gaat. De populariteit neemt toe en maandelijks komen er zo’n honderd gebruikers bij,” zegt Marco Boender van Fetch. Boender begrijpt dat de deelauto nog niet overal in het land aanslaat. “Het is natuurlijk best wel een stedelijk ding. We zitten niet op het platteland: daar heb je bijvoorbeeld geen hoge parkeerkosten.”
Ook Karina Tiekstra van Mywheels ziet dat de deelauto aan populariteit wint. “Als je inzoomt op wat er in de steden gebeurt, zie je gewoon dat het hartstikke goed gaat. Natuurlijk slaat het in Oost-Groningen nog niet aan, maar we zijn in korte tijd enorm gegroeid. Zo hadden we in Amsterdam eerst 250 auto’s in de openbare ruimte staan. Nu zijn dat er 600.”
De kritiek dat de deelauto slechts fungeert als vervanging voor het openbaar vervoer gaat er bij Tiekstra niet in. “Wij hebben auto’s met een vaste standplaats. En die worden veelvuldig gebruikt voor lange afstanden. De korte ritjes willen wij ook zo min mogelijk stimuleren.”
Je eigen auto delen
Naast de deelauto’s die worden aangeboden door bedrijven bieden platforms als Snappcar een andere manier van autodelen. Het is een soort Airbnb met auto’s: tegen een vergoeding lenen particulieren hun auto uit aan elkaar. Volgens onderzoeksplatform Crow zijn auto’s die via deze regeling gedeeld worden (meer dan 69.000) landelijk het meest op de weg te vinden.