‘Historische vergissing’: omwonenden Marineterrein strijden tegen grootschalige woningbouw

Minder beton en meer groen: omwonenden van het Marineterrein hebben de krachten gebundeld in een poging de plannen van de gemeente aan te passen.

Ze hebben de stormbal gehesen, de omwonenden van het Marineterrein. Nu de inspraak over de plannen van de gemeente voor een nieuwe invulling van het gebied van start is gegaan, hebben ze de krachten gebundeld. “Er is sprake van een historische vergissing,” stelt Marlou Visser namens de actiegroep Kattenburgerstraat. “In plaats van een groen stadspark met ademruimte voor de bewoners van de binnenstad, gaat de gemeente door middel van grootschalige woningbouw mee met de gekte van de verdienmodellen.”

Het belóófde stadspark, voegt Saskia Moerbeek er namens de woonbootbewoners aan de Dijksgracht aan toe. “Tien jaar geleden zijn alle bewoners en organisaties uit het gebied op­getrommeld om mee te praten over de plannen. Iedereen was er, tot Artis aan toe. Dat leidde toen tot een startnotitie waar iedereen blij mee was. De plannen moesten een connectie met de historie hebben en een verbinding met het water. De ontwikkeling moest organisch gebeuren en er moest vooral heel veel groen komen.”

Sjoemelgroen

Van die uitgangspunten is bar weinig overeind gebleven, zegt Siep de Haan, bewoner van een appartementencomplex aan de Piet Heinkade dat uitkijkt over het Marineterrein. Hij laat een door de bewoners gemaakt kaartje zien waarop de nieuwe woonblokken zwart zijn ingekleurd. “Het is gewoon allemaal beton. Het beloofde stadspark is een Vinex-wijk geworden met vooral heel veel sjoemelgroen. In de plannen wordt een rijtje bomen tussen twee huizenblokken meegerekend als onderdeel van het park. Het is ronduit misleidend.”

De bewoners hebben hun huiswerk gedaan, met hulp van enkele professionals uit de buurt. Zo is berekend dat het door de plannenmakers voorgespiegelde percentage groen geen 40 procent bedraagt maar 23 procent. Buurtbewoner en architect Marinus Oostenbrink schetste een alternatief plan met zes hectaren verblijfsgroen – dat is anderhalve hectare meer dan het Sarphatipark. Dat is ook nog eens mogelijk met behoud van de geplande 800 woningen en een halvering van de maximale bouwhoogte van 40 meter die de gemeente in de plannen heeft voorgesteld.

Die hoogbouw zet de omwonenden van het Marineterrein op sommige plekken letterlijk in de schaduw. “We willen aan de Kattenburgerstraat straks geen hoge muur achter een lage muur,” zegt Visser over de woonblokken die straks verrijzen achter de historische omheining. “Ik maak me met name zorgen over de ­sociale veiligheid. We willen juist verbinding met de buurt. We hebben de afgelopen jaren hard geknokt voor de leefbaarheid. De nieuwe plannen betekenen meer verkeersdrukte en meer geluidsoverlast. Het staat haaks op alles wat we hebben bereikt.”

Stap terug

De gevolgen van de hoogbouw zijn het grootst voor de bewoners van de Dijksgracht. Daar verdwijnt het vrije uitzicht en vermindert het aantal uren zon. “Stevige bebouwing met hoogtes van 25 meter is precies langs de randen van het terrein gepland,” vertelt Moerbeek. “Dus daar kijken de omwonenden straks tegenaan. We krijgen in dezelfde periode ook nog eens te maken met een verdubbeling van het treinverkeer als gevolg van de invoering van het hoogfrequent spoorvervoer. De vrees is dat we straks in een echoput wonen.”

De nota van uitgangspunten waarin de aan­gepaste plannen zijn vastgelegd, is sinds vorige week onderwerp van inspraak. De behandeling van de nota in de gemeenteraad liep voor de ­insprekende tegenstanders uit op een teleur­stelling: toen het agendapunt eenmaal aan de orde was, bleken de meeste raadsleden door de hen toegewezen spreektijd heen. “Het duurde alles bij elkaar nog geen tien minuten,” vertelt de Haan. “Ongelooflijk voor zo’n groot project. Terwijl dit het moment is waarop de plannen nog kunnen worden aangepast.”

De oproep van de omwonenden aan de gemeente is nu om een stap terug te doen en ­opnieuw met de bewoners rond de tafel te gaan zitten, zoals dat ook voor de startnotitie is gebeurd. De Haan vreest dat de bewegingsruimte minimaal is. “In 2013 is een overeenkomst ge­tekend met de eigenaar van het terrein, het ­ministerie van Defensie. Welke afspraken zijn gemaakt is geheim, maar het moet gaan over honderden miljoenen euro’s. Het is een vastgoeddeal. Als daar inderdaad niet meer aan te tornen valt, zullen wij niet aarzelen om naar de rechter te stappen.”

Een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt laat weten dat de plannen voor het Marineterrein nog niet definitief zijn. “We kennen de onvrede van de omwonenden. Er wordt gesproken met de mensen. Tegelijkertijd is het lastig alle wensen te vervullen. We hebben ook een forse opgave voor de woningbouw in de stad.”

Op de nota van uitgangspunten die nu in hoofdlijnen door de raad wordt vastgesteld kan later dit jaar nog worden ingesproken.