Het is weer bijna tijd voor een covidafdeling in Amsterdamse ziekenhuizen

Tenminste 27 nieuwe, vaak niet-gevaccineerde coronapatiënten liggen in het OLVG, met dank aan de snelle versoepelingen. De stad is kwetsbaar, waarschuwt het ziekenhuis, zeker in wijken waar de vaccinatiegraad achterblijft.

In Amsterdam-Amstelland groeit het aantal ziekenhuispatiënten harder dan in de rest van Nederland, zo blijkt uit het Coronadashboard. In de regio liggen 23 mensen met Covid-19 op de ic en 71 in de kliniek, zo tonen cijfers die tot woensdag zijn bijgewerkt. Het OLVG, Amsterdam UMC, BovenIJ en Amstelland spreiden alweer coronapatiënten om de druk te verdelen.

Ongeveer een kwart van de nieuwe gevallen is opgenomen in het OLVG: 27 in totaal, van wie 5 op de intensive care. “We overwegen opnieuw een aparte covidafdeling te openen,” aldus Kees Brinkman, internist-infectioloog. “Maar dat moment willen we zo lang mogelijk uitstellen, omdat het de reguliere zorg bemoeilijkt.”

Realitycheck

Bestuursvoorzitter Maurice van den Bosch verkeert evenmin in ‘paniekmodus’. De reguliere en inhaalzorg gaan door. Ter vergelijking: tijdens de piek van de pandemie lagen in de regio meer dan 150 coronapatiënten op de ic en een kleine 300 in de kliniek, nu is dat ‘slechts’ zo’n 20 procent daarvan. “Maar het is wel goed om een realitycheck te doen,” aldus Van den Bosch.

De volgens Brinkman en Van den Bosch te snelle versoepelingen zorgden in juli voor een piek in de besmettingen en dat is nu ook zichtbaar in de ziekenhuizen. Amsterdam-Amstelland kende de meeste besmettingen, dus was te verwachten dat in deze regio ook de meeste ziekenhuisopnamen zouden volgen. De leeftijd van de OLVG-patiënten ligt tussen 30 en 85 jaar, waarbij 55 procent jonger is dan 50.

Een andere vaststelling: de meeste coronapatiënten zijn niet gevaccineerd. Van de 27 in het OLVG waren er slechts twee volledig gevaccineerd; ze hadden zeker twee weken voor opname beide prikken met Pfizer gehad, of één prik met Janssen. Negentien patiënten waren überhaupt niet geprikt, zes waren nog onvolledig gevaccineerd. De twee volledig gevaccineerden werden niet ernstig ziek; ze kwamen niet op de ic. Andere ziekenhuizen in de regio, Nederland en westerse landen als Engeland en de VS tonen een vergelijkbaar beeld.

Wat Van den Bosch en Brinkman zorgen baart, is de haperende vaccinatiegraad in Zuidoost en Nieuw-West. Zo zijn in de stadsdelen Centrum (41 procent) en Zuid (39) relatief meer mensen volledig ingeënt dan in Zuidoost (28) en Nieuw-West (30), tonen cijfers van de GGD. Omdat de inwoners van Zuidoost en Nieuw-West ook vaker onderliggende aandoeningen hebben, is hun kans op ziekenhuisopnamen groter.

“Door het risico op een clusteruitbraak in die wijken is Amsterdam kwetsbaarder dan andere delen van het land,” aldus Brinkman. En dat in de wetenschap dat er veel inhaalzorg te doen is, de pandemie naar verwachting harder aantrekt in de winter en ook de griepgolf wat hoger kan zijn; het influenzavirus kwam afgelopen jaar nauwelijks voor, dus bouwden minder mensen immuniteit op.

Sportcentra en theaters

Andere ongunstige factoren voor de ziekenhuizen: het ook al ‘uitgestelde’ RS-virus zorgt voor veel (ic)-opnamen onder kinderen. En het ziekteverzuim onder het personeel is met tien procent nog steeds hoger dan het gemiddelde van vijf.

Brinkman wil echter niet alleen somberen. “De opnamepiek van coronapatiënten wordt telkens lager. Het gedeelte van de bevolking dat immuun wordt na vaccinatie of een doorgemaakte infectie neemt immers steeds verder toe. We zullen dus niet meer zo overspoeld raken als tijdens de eerste en tweede golf. Maar we moeten wel alert blijven. Niemand zit te wachten op nieuwe beperkende maatregelen. We willen de scholen, sportcentra en theaters openhouden.”

Hoewel het een GGD-taak is om de vaccinatiegraad te verhogen en zo de ziekenhuizen te ontlasten, zal het OLVG helpen. Arts-assistenten gaan vandaag mee met de prikbus naar Slotermeer. “We willen ons steentje bijdragen,” aldus Van den Bosch.

De coronapatiënten in het OLVG hadden verschillende redenen om zich niet te laten vaccineren, ervoer Brinkman. “Sommigen hadden geen vertrouwen in vaccin, anderen waren principieel tegen vaccinatie. Maar ik heb ook een dertiger gezien die dacht: ik ben heel gezond, mij overkomt niets.”

Een deel van de niet-gevaccineerden is ontmoedigd door de aanmeldprocedure, aldus Brinkman. “Door bijvoorbeeld taalproblemen hebben ze hulp nodig bij het maken van een online-afspraak, maar die krijgen ze niet. Daarom is goed dat Amsterdammers zich nu ook zonder afspraak kunnen melden voor een eerste prik in bijvoorbeeld de Rai, Sportcentrum Caland en Afas Live. Het meenemen van een paspoort volstaat. Dat werkt drempelverlagend.”