PlusNieuws
Gemengde reacties op mogelijk smartphoneverbod bij Amsterdamse scholen: ‘Ik lig vaak in een deuk om de TikTok-dansjes’
Dat minister Dennis Wiersma (Onderwijs) een landelijk smartphoneverbod op scholen niet langer uitsluit, leidt tot gemengde reacties van scholen in Amsterdam. ‘We moeten de socialiserende taak van scholen serieus nemen.’
Niet meer appen in het tussenuur, scrollen tijdens de les of TikTokken in de pauze: middelbare scholieren zullen er over een tijd mogelijk aan moeten gaan geloven. Onderwijsminister Dennis Wiersma meldde woensdag niet meer uit te sluiten dat er een landelijk smartphoneverbod komt op scholen.
In november was Wiersma nog tegen het voorstel, omdat hij die keuze aan de leraren zelf vond. Maar nu de minister hoort dat het leraren amper lukt de smartphone eigenhandig uit de klas te weren, wil hij in gesprek met scholen, ouders en wetenschappers om een verbod te onderzoeken.
Concurrentiestrijd
Dat kan een goed idee zijn, denkt rector Tom van Veen van het Amsterdams Lyceum. Op zijn school wordt het ‘thuis-of-in-de-kluisbeleid’ – Van de Veen houdt niet van de term ‘verbod’ – al sterk overwogen. “Een landelijke maatregel kan daarbij helpen,” zegt hij. “Hoewel ik me er niet per se zorgen om maak, is het prettig dat een mogelijke concurrentiestrijd tussen scholen hiermee voorkomen wordt.”
“Ik begrijp de discussie en de afwegingen,” zegt Jolanda Hogewind, directeur van het IJburg College, een digitale school waar veel met tablets wordt gewerkt. “Het allerliefst zou ik willen dat leerlingen devices zo effectief mogelijk leren te gebruiken. Maar ik begrijp ook wat zo’n telefoon met een jongere doet.” Door het gebruik van smartphones op school zouden leerlingen onder meer minder geconcentreerd zijn en slechter lezen.
Het is naïef om te denken dat scholieren maar met die afleiding moeten leren leven, vindt Jessica Jensen, directeur van Havo De Hof. “Sociale media en smartphones zijn ontworpen om zoveel en zo vaak mogelijk te gebruiken. Je kunt niet van de gemiddelde 14-jarige verwachten dat ze daar zelf mee om leren gaan.”
Roosterwijzigingen doorgeven
“Ik snap de verleiding om smartphones te verbieden,” zegt Hüseyin Asma, directeur van het Metis Montessori Lyceum en het Kiem Montessori Lyceum. Toch vraagt hij zich af of een verbod de problemen oplost. “Misschien kunnen we beter out-of-the-box denken: hoe kunnen we ermee leren omgaan en telefoonbeleid aanpassen per school?”
Ook Jensen zet vraagtekens bij het verbod. “Mocht dit er komen, ben ik erg benieuwd naar de uitwerking ervan,” zegt ze. “Hoe geef je bepaalde praktische dingen, zoals roosterwijzigingen, door? En hoe zit het met het mobieltjesverbod voor docenten? Of als leerlingen op excursie zijn of opdrachten maken buiten het lokaal?”
Bovendien zijn telefoons echt niet alleen maar slecht, stelt Maryse Knook, directeur van Open Schoolgemeenschap Bijlmer. “Ik lig vaak in een deuk om de TikTok-dansjes die leerlingen samen maken,” zegt ze. “En leerlingen vinden het bijvoorbeeld ook fijn om hun ouders te kunnen bellen als er iets is.”
Daarbij komt dat een verbod mogelijk ook tot andere veranderingen leidt. Meerdere scholen geven aan dat leerlingen hun telefoons gebruiken om hun rooster en huiswerk te checken. “Het wordt dan een serieuze optie om ook terug te gaan naar papieren agenda’s,” zegt Van de Veen. “Sommigen zullen dat een stap terug in de tijd vinden. Ik noem het voortschrijdend inzicht.”
Afspraken maken
Op veel Amsterdamse middelbare scholen geldt al een smartphonebeleid waarbij de mobieltjes in een speciale telefoonzak of -tas verdwijnen voordat de les begint. Op Open Schoolgemeenschap Bijlmer werkt het beleid van de telefoontas ‘ontzettend goed’, stelt rector Knook. Er worden daar wel gesprekken gevoerd met de leerlingenraad over een geheel verbod. “Ik heb er vertrouwen in dat onze docenten en leerlingen hier goede afspraken over kunnen maken met elkaar.”
Leraren zijn professionals, benadrukt Alle van Steenis, bestuurder van de Montessori Scholengemeenschap Amsterdam. “Zij beheersen hun vak en kunnen zelf afspraken met hun leerlingen maken. Ik denk dat de minister wel wat beters te doen heeft dan zich bemoeien met het pedagogisch-didactisch klimaat op school. Met zo’n verbod blijft de minister tornen aan het imago van de leraar.”
‘Een stuk stiller in de aula’
Ontwikkelingspsycholoog Steven Pont is voor het smartphoneverbod op middelbare scholen. Belangrijk punt is volgens hem dat smartphones de interactie tussen leerlingen belemmeren. “Het is op middelbare scholen een stuk stiller geworden,” vertelt hij. “In de aula wordt – op een korte ‘check dit filmpje’ na – minder gepraat.”
Dat staat het opdoen van sociale ervaringen in de weg. Pont: “Scholen zijn er niet alleen voor kennisoverdracht, maar hebben ook een socialiserende taak. En als je die taak serieus wilt nemen, moet je het beleid daarop aanpassen.”
Hij pleit alvast voor een smartphonevrije woensdag, zodat scholen ervaringen opdoen. “Zo kunnen leerlingen zelf ook beleven hoe afhankelijk ze zijn van hun mobieltjes.”
Tip Het Parool via Whatsapp
Heeft u een tip of opmerking voor de redactie? Stuur een bericht naar onze tiplijn.
