Einde van 50 jaar homohoreca: roemrucht café Queers sluit deuren

Ton van Aerde (57) heeft een ludiek plan opgevat voor het naderende einde van Queers. Hij wil replica’s laten maken van de deurklink van de toiletten. Leuk als aandenken voor de oude klanten.

Zittend aan de bar in Queers toont stamgast Van Aerde op z’n telefoon een foto van de deurklink: een bronskleurige penis. Het geslachtsdeel wijst fier de lucht in. “Ongeveer anderhalf bierflesje groot,” zegt van Aerde met een grijns. “Een bronsgieter bekijkt of-ie goed is na te maken.”

Een vrouwelijke stamgast bemoeit zich met de discussie. “Leuk hoor, zo’n mannelijke deurklink, maar op de toiletdeur hadden ook twee mooie borsten moeten hangen. Dat je die moet aanraken om de deur te openen. Gemiste kans.”

De losse sfeer -en schunnige grappen- zijn een beetje het handelsmerk van Queers. En de optredens van de dragqueens natuurlijk. En de drag-bingo op maandagavonden.

“Het is heel verdrietig dat we op 12 augustus dicht gaan,” zegt uitbater Marcel Brunsveld (33). “Als finale afsluiter hebben we op 30 augustus nog een theatershow in de Kleine Komedie -het naburige pand- met iedereen die bij ons heeft opgetreden. En dat was dan het einde van bijna vijftig jaar homohoreca op deze plek aan de Amstel.”

Hotel

Aan de omzet ligt het niet: Queers draait goed. Het is een winstgevende onderneming. De kroeg moet sluiten, omdat de eigenaar van het pand, de in India geboren Pamita Anand-Mahajan, het café bij z’n hotel trekt. Hotel Monopole ligt pal boven Queers.

“Ik ga tegen wil en dank weg, maar vanuit een zakelijk oogpunt snap ik de eigenaar wel,” zegt Brunsveld. “Hij krijgt nu 3300 euro huur per maand van mij voor een kroeg van 100 vierkante meter. Als hij zijn hotel met die ruimte kan uitbreiden levert dit natuurlijk veel meer op. Zo’n 8000 euro per maand, denk ik.”

Queers - dat in het verleden ook Monopole Taveerne en Rouge heette - is niet de enige homokroeg in de buurt van de Amstel die sluit. “Er waren er hier negen, daar zijn er nog drie van over,” zegt Brunsveld.

Dat er veel homohoreca aan de Amstel lag, heeft een historische oorzaak. “Onder de Munttoren was in de jaren ‘20 een urinoir dat bekend stond als ontmoetingsplaats voor homo’s,” aldus Peter Koop van www.reguliers.net, die de geschiedenis van de Amsterdamse homohoreca in kaart heeft gebracht. “Uitbater Arie de Vries - zelf hetero - zag brood in een homokroeg en opende in 1929 café Du Merlo op Amstel 14. Dat trok andere homotenten aan. Monopole werd in 1978 een homozaak.”

Later kwamen ook in andere delen van de stad homozaken op. In de jaren ‘60 en ‘70 was de Kerkstraat populair, maar ook de Zeedijk en de Warmoestraat - waar de leerscène neerstreek - ontpopten zich tot uitgaansplek voor homopubliek. Vanaf de jaren ‘80 kwam de Reguliersdwarsstraat in zwang, die momenteel het populairst is.

Afname homocafés

Het aantal homocafés in de stad is in de loop der jaren echter afgenomen. Door een combinatie van factoren, denkt Koop. Soms is de eigenaar te oud, in geval van Queers maakt een homokroeg plaats voor toerisme en ook de opkomst van datingapps als Grindr zal een rol spelen.

“Maar je ziet in de hele stad een afname van het aantal cafés, terwijl er meer restaurants bijkomen,” aldus Koop. “Die ontwikkeling geldt ook voor homokroegen. En er zijn nauwelijks restaurants die zich voornamelijk richten op lhbt-gasten.”

Dat idee zit echter wel in het hoofd van Brunsveld. Na de sluiting van Queers neemt hij eerst een lange vakantie. Daarna wil hij kijken of er markt is voor een restaurant dat wordt gerund door dragqueens.