Nieuws
Docententekort middelbare scholen dreigt te exploderen: digitaal onderwijs als optie om tekort op te vangen
Het Amsterdamse voortgezet onderwijs komt honderden leerkrachten tekort. Als er niet snel iets verandert, groeit het huidige tekort van net geen 340 fte naar 942 fte in 2029. Onconventionele maatregelen worden overwogen om de jeugd in de toekomst toch van onderwijs te voorzien.
De grootste tekorten zijn er bij de vakken Nederlands, wiskunde, Engels en biologie, blijkt uit een rapport van de koepel van Amsterdamse schoolbesturen Osvo. Volgens Osvo-voorzitter Rob Oudkerk is er inmiddels geen vak meer te noemen waarvoor een docentenoverschot bestaat. “Daar schrik ik wel van. Het is allemaal net aan of er is een tekort. We stevenen af op een crisis in het voortgezet onderwijs.”
De tekorten komen deels door groeiende leerlingaantallen, maar meer nog door de toenemende vergrijzing van het personeelsbestand. Binnen zeven jaar zal 30 procent van de onderwijzers in het voortgezet onderwijs in Amsterdam met pensioen gaan.
De aanwas van nieuwe docenten is niet voldoende om de tekorten mee op te vangen. Volgens de Vereniging van Scholen in het voortgezet Onderwijs neemt de totale instroom van docenten met een tweedegraads bevoegdheid al sinds 2012 af.
Kansloos zonder overheidsingrijpen
“Als rijksoverheid en gemeente niet ingrijpen, zijn we kansloos,” zegt Oudkerk. Hij doelt daarmee op de hoge huizenprijzen en de forse parkeer- en vervoerskosten in Amsterdam. “Daar moet echt veel harder aan getrokken worden. Als je met een lerarensalaris voor 800 euro kunt huren buiten Amsterdam of voor 1300 euro in Amsterdam, ga je natuurlijk de stad uit. We staan voor een maatschappelijke opgave die maximale inspanning verdient. De jeugd van Amsterdam moet op ons kunnen rekenen.”
Hoewel er zicht is op nóg een onderwijscrisis – in het basisonderwijs neemt de kwaliteit van het onderwijs af door het aanhoudende lerarentekort – zijn de Amsterdamse scholen voor voortgezet onderwijs erop gebrand het onderwijs goed te organiseren. En omdat je niet ‘even een blik docenten opentrekt’, overwegen ze onconventionele maatregelen. “Nood breekt wet,” zegt Oudkerk, die net als veel onderwijzers weet dat crises ook creativiteit met zich meebrengen.
Digitaal onderwijs
Het onderwijs in Amsterdam zal anders worden georganiseerd, stelt Oudkerk. Scholen gaan meer en intensiever samenwerken. Nu vissen ze in dezelfde vijver op zoek naar geschikte docenten. “Het plan is nu dat scholen leerkrachten met elkaar gaan delen. Een leerkracht op het Hervormd Lyceum in Zuid kan ook lesgeven op het Calandlyceum bijvoorbeeld.”
Ook wordt er gekeken of digitaal onderwijs soelaas biedt voor het tekort aan leerkrachten. Oudkerk: “Ik zeg niet dat we het gaan doen, maar het is wel een van de mogelijkheden. Het tekort is een complex probleem dat we nu echt moeten aanpakken. Het is niet vijf voor twaalf, het is twee voor twaalf.”
Niet verrassend
Hoewel de situatie zorgwekkend is, is zij niet verrassend. Eind vorig jaar schreven de toenmalige onderwijsministers Ingrid van Engelshoven en Arie Slob al aan de Tweede Kamer dat over het algemeen de situatie in het voortgezet onderwijs ‘zorgwekkend’, is.
