Deze Amsterdammers laten zich (nog) niet vaccineren: ‘Ik voel me onder druk gezet’

Ze hadden hun twijfels over het vaccin, maar met de toenemende druk vanuit de maatschappij, zetten zij alleen maar meer de hakken in het zand. Drie (nog) niet gevaccineerde Amsterdammers vertellen over hun ervaringen.

“Mijn keuze wordt fel afgekeurd. Dat merk ik aan alles. Het café waar ik niet zomaar in mag, kille reacties, een afwijzing door een opdrachtgever, en een minister die de afkeuring voedt door te zeggen dat de overbelasting in de zorg komt door ongevaccineerden. We zouden verantwoordelijk zijn voor veel leed en dat voelt best heftig.”

Jupijn Haffmans (46) is onafhankelijk adviseur op het gebied van duurzaamheid en bestuurlijke kwesties. ‘Vaccinafwachter’ noemt hij zichzelf. De afspraak voor een prik was al gemaakt. “Ik vroeg me wel af of het niet wat snel was, of het wel goed voor mij was, ging heel erg heen en weer.” Uiteindelijk concludeerde hij dat het voor hemzelf niet nodig was, maar dat het vaccin ook niet veel kwaad kon.” Take one for the team, dacht hij. “Zorg ontlasten, besmettingen tegengaan.”

Maar toen was daar de overheidscommunicatie. “Het zou een persoonlijke keuze zijn, nu voelde ik me onder druk gezet. Hierdoor zat het me niet meer lekker, het voelde gewoon niet goed.” De prikafspraak werd afgezegd. “Eerst even kijken wat er gebeurt.”

Een nieuwe prikafspraak komt er echter voorlopig niet. “Ik peins er niet over.” Het voelt als drang, uitsluiting, en daar houdt hij niet van. Sterker nog, door de maatschappelijke en politieke druk voelt hij zich eerder gesterkt in zijn keuze.

Stempel

Hetzelfde geldt voor Pauline Kemper (52), gastvrouw bij evenementen. Ruim een half jaar geleden kreeg ze corona, waardoor ze 180 dagen lang een coronabewijs had. “Ik hoorde altijd bij de ‘goeden’.” Tot hij vorig weekend verviel.

Het idee dat ze opeens binnen de andere groep valt is slikken. “Die mensen krijgen er van langs, omdat ze egoïstisch zouden zijn, de reden van de strenge maatregelen.” Een familielid zegde onlangs een vriendschap op omdat iemand geen prik wilde. “Dan denk je toch: hoe zal ze op mij reageren?” Haar kinderen noemen haar ‘wappie’. “Niet voor de grap.” Anderen zeggen: ‘Dat had ik nou nooit van jou verwacht.’ “Alsof je bepaalde eigenschappen moet hebben als je voor niet vaccineren kiest. Je krijgt direct een stempel: coronaontkenner met complottheorieën. Ook al ben ik dat helemaal niet.”

Draag ik niet op een negatieve manier bij aan de oplossing voor het probleem? Ze vraagt het zich voortdurend af. “Op mijn eigen gezondheid durf ik te vertrouwen, ik had eerder milde klachten, en ik ben voorzichtiger dan veel gevaccineerden.” Ze beseft dat ze een bron is, “maar ook gevaccineerd kun je mensen besmetten”. Er is nog veel onzeker, zegt ze. “Hoe zit het bijvoorbeeld precies met die immuniteit als je al corona hebt gehad? Ik heb te veel vragen en wil het risico op eventuele bijwerkingen niet nemen.”

Hakken in het zand

Soms is daar begrip voor, vaak voelt ze afkeuring. “Als je als ongevaccineerde verantwoordelijk wordt gehouden voor de beddencapaciteit, terwijl er veel meer speelt, voelt dat als een loden last.” Meer nog dan niet naar een restaurant kunnen.

Toch maakt het haar niet minder standvastig in haar beslissing. “Ik wil geen hard standpunt innemen, maar door de manier waarop het wordt opgedrongen voel ik die tweedeling groter worden. Dan ga ik juist met de hakken in het zand.”

“Ik merk dat ik er recalcitrant van word.” Zorgcoördinator R. van der Meulen (42) uit Zuid (volledige naam is bekend bij redactie) is nóg niet gevaccineerd. Andere vaccins hebben zij en haar zoon wel, en kiest iemand voor een coronaprik, geen probleem. “Maar ik vind dat voor mezelf nog eng. Onderzoeken zijn gaande en ik ken verhalen van mensen uit mijn omgeving die last hadden en hebben van ernstige bijwerkingen. Terwijl, nu ben ik gezond. Ik zou me een wandelend proefkonijn voelen.”

Buurtborrel

Iedereen heeft recht op zijn eigen keuze, vindt ze. Maar daar lijkt het nu niet op. “Dit beleid leidt tot demonisering van ongevaccineerden. Moedeloos word ik ervan. Gevaccineerden hebben vaak hun oordeel al gevormd, je krijgt de wappiekaart toebedeeld en naar elkaar luisteren is er niet meer bij.”

Laatst was er een buurtborrel. “Moet ik daar dan gaan staan, terwijl ik op andere plekken niet welkom ben?” Ze zei af. “Een stil protest.” Bovendien zijn er steeds die discussies. “Daar staat mijn hoofd niet altijd naar.” Voor uitjes met haar zoon gaat ze naar de teststraat, een afspraak met collega’s in een strandtent laat ze gaan, net als concerten. “Ik maak het thuis wel gezellig.”

Met vrienden kan Haffmans er over praten. Maar een opdrachtgever noemde zijn mening ‘toxisch en gevaarlijk’. “Ik stond aan de verkeerde kant van de lijn, hij wilde pas praten als ik gevaccineerd was. Dat ik nog twijfelde, kreeg ik er niet tussen.” Vervelende reacties kan hij wel hebben, maar wat als er meer klussen afgezegd worden vanwege zijn principes? “Mijn geliefde zei: dan gaan we wel in een caravan wonen.”

Voor zijn 13-jarige dochter vindt hij het moeilijker. “Zij wil gevaccineerd worden, omdat ze dan ‘normaal’ is. Voor haar zwicht ik eerder.”

In Italië heb je nu ook een coronapas nodig voor werk. Dat spookt door Van der Meulens hoofd. “Gebeurt dat hier, dan kan ik wel stoer zeggen dat ik die prik nog steeds niet zet, maar wat ga ik dan doen?”

Het niet eens zijn met iemands keuze, is prima, zegt Haffmans. Maar één groep steeds aanwijzen als de aso’s, doet een toch al groeiende tweedeling geen goed. “Door de starheid komt het nooit tot een gesprek, tot wederzijds begrip. En ik weet niet hoe we er zonder samen uit moeten komen.”