Buurtbewoners in opstand tegen bouwplannen Osdorpplein: ‘Alles lijkt beklonken in achterkamertjes’

Het heet een plein, maar het Osdorpplein is in de praktijk een verzameling hoge gebouwen die nogal dicht op elkaar staan. Het gevolg zijn straatjes die waarschijnlijk het best zijn te omschrijven als steegjes: donker en met vooral veel blinde muren, waarachter winkels zitten die de ramen hebben afgeplakt om maar zoveel mogelijk schapruimte te creëren.

Aangrenzend aan het Osdorpplein is het nu nog vooral onbestemd: het stadsdeelkantoor van Nieuw-West zit er nog en verder wordt er grond bouwklaar gemaakt. Hier moet MIX verrijzen: zes woontorens van meer dan veertig meter hoog. Lodewijk Berkhout is bevreesd dat het hier straks net zo kruip-door-sluip-door wordt als op het Osdorpplein. “Het wordt zo hoog dat het beneden donker en winderig wordt. Een wirwar van tochtige straatjes. De sociale controle zal verdwijnen, het nodigt uit tot criminaliteit.”

Naar de rechter

Berkhout is een van de bewoners van de Anslijnflat die tussen de Sloterplas en de nieuw te verrijzen woontorens staat. Zij verzetten zich met de vereniging van eigenaren van de Anslijnflat tegen de bouw van MIX en zijn naar de rechter gestapt. Volgens de bewoners heeft de gemeente ten onrechte vergunningen verleend voor het volbouwen van dit deel van Nieuw-West.

Dergelijk verzet speelt op meer plekken in de stad: er is een schreeuwend woningtekort en er moet worden gebouwd. Niet meer zoals voorheen in bijvoorbeeld Nieuw-West, met veel ruimte en weidsheid, maar veel efficiënter en compacter. In projectontwikkelaarstermen: in hoge dichtheden.

Specifiek voor het gebied rond het Osdorpplein is dat dit uiteindelijk het centrum van het stadsdeel moet worden. Wat altijd aanvoelde als een beetje een uit de hand gelopen buurtwinkelcentrum, moet straks gaan bruisen en als alternatief gaan dienen voor een tripje naar de winkels in de binnenstad.

Overvallen

De bewoners voelen zich overvallen. Ze zijn buiten alle gesprekken gehouden die al sinds 2016 worden gevoerd tussen de gemeente en de projectontwikkelaar. Berkhout: “Bewoners kregen niets te horen, niet in het gemeentelijke krantje en ook niet via de officiële kennisgevingswebsite. Als je kijkt op de sites van de vastgoedwereld kom je tegen dat er al allerlei overeenkomsten zijn getekend. Wij als bewoners hebben het gevoel dat alles al is beklonken in achterkamertjes.”

De zaak dient hoogstwaarschijnlijk nog deze maand voor de rechtbank. Het bestemmingsplan staat bebouwing slechts toe tot een hoogte van 22 meter. Berkhout: “De vergunning die is afgegeven maakt gebruik van een uitzonderingsprocedure, maar die wordt normaal gesproken alleen gebruikt voor kleine afwijkingen. De onderbouwing die het stadsbestuur daarvoor geeft, rammelt aan alle kanten. Ook de gemeenteraad is buitenspel gezet, want het college beroept zich op een verklaring van geen bezwaar van de raad uit 2010.”

Elders meer ruimte

De gemeente reageert niet inhoudelijk op vragen over de vergunningverlening omdat de zaak onder de rechter is, zegt een woordvoerder. Wel benadrukt hij dat is voorzien ‘in hoge kwaliteit inrichting met brede stoepen met veel groen en voorzieningen voor bijvoorbeeld vuilnis’.

Berkhout en zijn medeactievoerders hebben er geen vertrouwen in. “We zijn niet tegen verdichting. Maar er is volgens ons op heel veel andere plekken in het stadsdeel nog ruimte genoeg voor woningen. Het gaat ons om veiligheid en juist een aantrekkelijkere Osdorppleinbuurt. Het plein zou juist plek moeten bieden aan een gevarieerd aanbod van functies. Bouw een onderwijslocatie of bijvoorbeeld een station van de toekomstige Oost/Westlijn. Ja, de woningnood is hoog, maar in de nieuwe woontoren komen kleine, donkere appartementen. Dikke kans dat het allemaal wordt opgekocht door particuliere beleggers die ze voor veel geld gaan verhuren.”