Bowlinghal blijft als buurthuis: ‘Dit past veel meer bij deze tijd en bij Noord’

Op weg naar het Buikslotermeerplein is de bowlinghal, waar al sinds 2011 geen kegels meer worden omgegooid, niet te missen. Vanaf de Noord/Zuidlijn is hier na de sloop van het oude busstation van Noord een open entree ontstaan naar het al jaren met leegstand worstelende winkelcentrum, al gaf de bouw van een grote bioscoop de ondernemers in 2019 hoop op een frisse start.

Sloop van de uit 1983 stammende ‘bowlingbunker’ leek een kwestie van tijd, ook al omdat de kringloopwinkel die antikraak is gevestigd op de benedenverdieping klaagde over verval en lekkage. Toch krijgt de betonnen kolos een tweede leven. Buurtbewoners krijgen het gebouw in gebruik als buurthuis en ook kringloopwinkel De Lokatie blijft als de spil in een ‘circulair ambachtscentrum’ waar buurtbewoners bijvoorbeeld leren hoe ze kapotte spullen kunnen repareren.

Het stadsbestuur geeft het gebouw de komende jaren in beheer aan een samenwerkingsverband van actieve Noorderlingen waaronder de actiegroep tegen gentrificatie Verdedig Noord. De initiatiefnemers hebben zich verenigd in Coöperatie 5711, vernoemd naar de stempelcode voor Amsterdam-Noord op de oude vertrouwde strippenkaart.

Buurthuis 3.0

De buurtbewoners meldden zich met hun plannen bij het stadsbestuur omdat ze aan de bowling gehecht zijn als symbool van het oude Noord. Komende tijd onderzoeken ze de haalbaarheid voor een ‘buurthuis 3.0’, zoals oprichter van Verdedig Noord en Paroolcolumnist Massih Hutak het noemt, met behalve het circulaire ambachtscentrum ook een podium met culturele programmering, repetitieruimte, horeca en een openbaar dakterras.

“Het Buikslotermeerplein is het hart van Noord. Juist daar hebben we behoefte aan een publiek gebouw waarbij de bewoners de kern worden van de herontwikkeling in plaats van dat ze worden verdrukt,” zegt Hutak. De bowling is volgens hem een iconische plek. “De twintigers en dertigers die de kar moeten trekken, zijn hier opgegroeid. Die hebben gevoel bij deze plek.”

Wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling) vindt het belangrijk dat de buurt zich betrokken voelt bij het Buikslotermeerplein waar het volgens de toekomstplannen van de gemeente niet meer alleen draait om winkelen. Zo komen er kantoren en zo’n 2600 woningen, mogelijk ook boven de winkels.

Dat de bewoners hun eigen plek krijgen op het plein is dan ook bedoeld als uitnodiging om hierover mee te praten. Van Doorninck: “Dat is hard nodig als we een plein willen van en voor de buurt. Zij moeten zich hier thuisvoelen.”

Verfkwast

De bowling wordt niet eerst opgeknapt. De gemeente zal alleen zorgen dat het gebouw schoon, heel en veilig is. “We verwachten dat de buurtbewoners zelf de verfkwast opnemen,” zegt Van Doorninck. Met de krakers heeft de gemeente nog niet gesproken. “Zij hebben altijd gezegd dat ze de bowling wilden behouden voor de buurt, dus ik kan me voorstellen dat ze dit een geschikte nieuwe bestemming vinden.” Volgens Hutak is er goed contact met de krakers en willen de initiatiefnemers graag met ze samenwerken, maar is het voor de gemeente uitgesloten dat er woonruimte komt in de bowlinghal.

Het stadsbestuur zette de afgelopen jaren een streep onder de steeds weer stukgelopen plannen van projectontwikkelaars om het winkelcentrum op de schop te nemen. Organische, geleidelijke verandering in een minder op winkelen gericht centrum is volgens Van Doorninck kansrijker dan een grootscheeps plan ‘over de hoofden van de bewoners en de winkeliers heen’. “Dit past veel meer bij deze tijd en bij Noord.”

Van Doorninck beseft maar al te goed dat de winkeliers al jaren aandringen op sloop van de bowling. “In Noord zijn genoeg mensen die het gebouw vreselijk lelijk vinden. Dus het is aan de coöperatie om ervoor te zorgen dat anderen er ook van gaan houden.”