Autorijden met xtc of paddo’s op, het kon eventjes op het Rembrandtplein: ‘Kotsmisselijk’

“Kotsmisselijk” is Marion Kuipers (56) als ze zaterdagmiddag op het Rembrandtplein een wrak van een auto uitloopt. Gelukkig is het niet een echte, maar een simulator, neergezet door het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). In die auto kunnen passanten, met behulp van een virtualrealitybril, ervaren hoe het is om te rijden met alcohol of drugs (xtc, cannabis, paddo’s) op.

Kuipers rookt zelf ook wel eens een jointje, zegt ze. Maar ze had niet verwacht dat het rijden onder invloed van cannabis zó moeilijk zou zijn. “Het was heel raar, het voelt alsof je slappe banden hebt. Vrienden van mij rijden soms met een jointje op, bij hen stap ik nu echt niet meer in.”

Een automobilist die met drugs op gepakt wordt, kan per 1 april worden verplicht een nieuwe cursus te volgen, van drie halve dagen. Deze kost 1100 euro, een bedrag dat komt boven op de boete van maximaal 21.500 euro en een eventuele tijdelijk inname van het rijbewijs.

Vorig jaar deelde de politie 37 procent meer bekeuringen uit voor rijden onder invloed van alcohol of drugs dan in 2021. Volgens het CBR leidt alcohol jaarlijks tot zesduizend ernstige gewonden in het verkeer. In Amsterdam stappen veel jongeren dronken op een deelscooter.

Pepermuntjes

Het CBR reist stad en land af met de simulator. “Ik heb er ook een keer in gezeten, maar dan met paddo’s op de fiets,” zegt woordvoerder Nanda Troost. “Ik dacht dat ik hartstikke goed reed, want ik had allemaal koeien ontweken op de route. Maar die koeien bestonden helemaal niet, want je hallucineert natuurlijk van paddo’s.”

De simulator is van organisatie Responsible Young Drivers, die ook langs scholen trekt. Chimène de Jonge (21): “Die leerlingen mogen vaak nog niet rijden, maar we proberen ook bijrijders bij te brengen dat je misschien beter niet kunt instappen bij mensen die drugs ophebben.”

De CBR-medewerkers delen op het Rembrandtplein pepermuntjes uit. Een Britse toerist die er eentje krijgt aangeboden, denkt dat het drugs is en zegt: nee, ik moet nog rijden.

Een goed voorbeeld, dat helaas niet door iedereen wordt gevolgd. “Gisteren, toen we in Eindhoven stonden, kwam er een man aan die werkelijk stoned was,” zegt De Jonge. “En ook stoned naar de simulator had gereden. Het meisje waarmee hij kwam, keek hem wel heel boos aan nadat ze in de simulator had gezeten.”

Tranen

Caitlin Popje (25) neemt plaats in de auto. Ze kiest ervoor om met xtc achter het stuur te kruipen. Het gaat een tijdje goed, ze begint een paar keer te lachen terwijl ze zegt: “Sorry, ik zou hier helemaal niet om moeten lachen.”

Florent Spijker (21), die met haar meekwam: “Je zat echt te lachen alsof je aan het karten was.”

Popje: “Het voelde als een achtbaan.” In de simulator rij je met xtc op 220 kilometer per uur.

Nanda Troost ziet dat mensen vaak lacherig de simulator in gaan, maar geschrokken eruit komen. “In Rijswijk hadden we iemand die in tranen was omdat ze zichzelf had doodgereden. Liever hier dan in het echt natuurlijk.”

Rechtdoor op rotonde

Als Spijker de simulator ingaat, met alcohol op, merkt hij dat hij geen controle over het stuur heeft. “Je gaat van links naar rechts, de auto ging alle kanten op.” Hij kent mensen die na een of twee pilsjes toch nog zeggen dat ze kunnen rijden.

Daar gaat het vaak mis, zegt De Jonge: zelfoverschatting. “Bovendien, met paddo’s of xtc op worden kleuren als rood en oranje veel intenser. Dat zijn precies de kleuren die je in je autodashboard en op verkeerslichten tegenkomt.”

De Spaanse Amanda Las (21), op bezoek bij haar zus Delia (19), die in Amsterdam au pair is, vond het ‘doodeng’ om in de simulator te zitten. Ze koos voor alcohol. “In Spanje rijden veel mensen met een slok op,” zegt ze. “Ik ken een jongen van 21 die afgelopen jaar op die manier om het leven is gekomen. En een vriendin van mij is weleens rechtdoor over een rotonde heen gereden toen ze dronken was.”

Aan Las is het niet besteed: zij drinkt niet en doet geen drugs. “Na vandaag zeker niet.”