‘Art action’ tegen biomassacentrale bij Diemen

Is Vattenfall bevangen door gulzigheid? Is dat de reden dat het energiebedrijf per dag 25 vrachtwagens vol biomassa naar Diemen wil slepen? Of is het hebzucht, zo’n grote greep uit de overheidssubsidies voor duurzame energie? Of speelt gemakzucht een rol? Pure luiheid om biomassa te bestempelen als CO2-neutraal?

Vraag het de kunstenaars die vrijdagmorgen voor het hoofdkantoor van Vattenfall in Zuidoost stonden en ze beantwoorden alle vragen instemmend. Met een live performance confronteerden ze het vroegere Nuon met de kritiek uit IJburg en andere buurten aan de oostkant van Amsterdam op de biomassaplannen van het energiebedrijf.

Alle zeven hoofdzonden komen voorbij in het doolhof dat met een krijtspuitbus op de stoep is gekalkt. Dat eindigt in het midden bij een treurig kerstboompje. Dat is waar de biomassacentrale volgens de actievoerders toe leidt: heel veel dode bomen.

Aardgas

Met programmamanager duurzame warmte Bart Dehue van Vattenfall lopen de actievoerders door het labyrint. “Het is de bedoeling dat je door het doolhof tot bezinning komt,” zegt kunstenaar Fenna Swart. Die uitwerking heeft het niet op Dehue: “Zorg iets beter voor dat boompje, alsjeblieft,” lacht hij. “Dat ziet er niet goed uit.”

Vattenfall ziet biomassa als duurzaam alternatief voor aardgas bij de opwekking van stadsverwarming voor tienduizenden woningen in Amsterdam en Almere. Biomassa is een hernieuwbare brandstof. Daarom kan Vattenfall er miljoenensubsidies voor aanvragen.

De actievoerders onderstrepen dat bij het verbranden van de biomassa, houtkorrels uit het buitenland, op korte termijn juist meer broeikasgassen de lucht in gaan dan bij aardgas. De biomassacentrale kan ontbossing in de hand werken, vrezen zij. Ook hebben ze zorgen over luchtvervuiling.

Volgende week is dit ook onderwerp van een spoeddebat in de Amsterdamse gemeenteraad. De Partij voor de Dieren wil weten waarom een unaniem advies van de deelraad in Oost de gemeenteraad nooit heeft bereikt. Kunstenaar Swart, boos teruggetreden als deelraadslid voor GroenLinks in Oost, spreekt van sabotage.

Vergunning afwijzen

Johnas van Lammeren (Partij voor de Dieren) blijft liever voorlopig gas verstoken in plaats van biomassa. Hij vindt dat de provincie het dossier naar zich toe moet trekken en de vergunning voor de centrale moet afwijzen. Met de actievoerders vindt hij dat de gemeenten Amsterdam, Almere en Diemen de lopende gesprekken over een convenant moeten staken. “Daarmee legitimeer je de biomassacentrale.”

“Ben je er écht van overtuigd dat biomassa duurzaam is?” vraagt Swart in het doolhof aan Dehue. “Of is het voor jullie gewoon een businessdeal?” Dehue benadrukt dat het gaat om resthout uit productiebos. Ook zet hij vraagtekens bij de zorgen over luchtvervuiling. “De fijnstofconcentratie is hier nu 18 microgram per kubieke meter. Dat wordt 18,005.”

Dan komen gemeentelijke handhavers vragen wat de actievoerders op de stoep hebben gespoten. Dat lijkt wel graffiti, zeggen ze, en ze dreigen met een bekeuring van 800 euro. Met het antwoord dat het gaat om krijt dat bij de eerste regenbui verdwenen is, nemen ze geen genoegen. Alleen als de kunstenaars het doolhof snel weghalen, blijft een boete uit.

“Dat wordt schrobben,” zegt Swart.