PlusAnalyse
Amsterdam wil nieuwe festivals, maar is dat met alle regels en hoge kosten wel realistisch?
Het Amsterdamse evenementenbeleid gaat op de schop, om nieuwkomers een kans te geven in de overvolle festivalagenda. Maar gaan die zich wel melden met de hoge eisen en prijzen van de gemeente?
Wie de festivalkalender bekijkt, ziet al jaren dezelfde namen voorbijkomen: Mystic Garden, Strafwerk, Loveland, DGTL, Pleinvrees, Amsterdam Open Air en 909. Het zijn vaak festivals van grote bedrijven als ID&T, Apenkooi en Loveland die decennia geleden hun plek hebben veroverd.
Dat die organisaties al zo lang het beeld bepalen, komt mede door gemeentelijk beleid. Wethouder Touria Meliani wil dan ook per 2026, het jaar nadat Amsterdam zijn 750-jarig bestaan heeft gevierd, aan nieuwkomers de ruimte geven op de overvolle festivalkalender. ‘Noodzakelijke vernieuwing’ en een breder en gevarieerder aanbod moeten ervoor zorgen dat de festivals beter aansluiten bij de wensen van Amsterdammers.
‘Door alle regels zijn hoge drempels ontstaan voor het organiseren van evenementen, waardoor dat in toenemende mate is voorbehouden aan een kleine groep professionals: veelal partijen die al jaren actief zijn in de stad en de beschikbare ruimte bijna volledig gebruiken,’ zo schrijft Meliani in een brief aan de gemeenteraad.
Handreiking kleine festivals
In de brief doet de wethouder vooral een handreiking naar kleine festivals (onder de 1500 bezoekers met minder regelgeving) of buurtevenementen. De leges daarvoor zijn al teruggebracht ‘naar een acceptabel niveau’ en dit jaar wordt er zelfs al geëxperimenteerd met ‘vergunningsvrije evenementen voor deze categorie’, schrijft de wethouder.
Vooralsnog blijft onduidelijk hoe de wethouder juist nieuwkomers die een groter festival (meer dan 1500 bezoekers) willen organiseren een kans gaat geven. De tijd van ‘even’ een festival neerzetten in Amsterdam is allang voorbij. Organisatoren moeten over diepe zakken beschikken en niet vies zijn van administratie.
Zo vereist de gemeente een geluidsplan, veiligheidsplan, stroomplan, afvalplan, constructieplan, mobiliteitsplan, grondstoffenplan en duurzaamheidsplan. Sinds 2020 moeten alle evenementen bovendien ‘duurzaam’ tot stand komen. Dat vereist een ‘milieucoördinator’, duurzaamheidsdoelstellingen formuleren, groene stroom gebruiken en de afvalberg minimaliseren. En dan zijn er nog de almaar stijgende leges voor een evenementenvergunning.
Ook huidige organisatoren hebben daar sinds vorig jaar moeite mee. Ze zijn nog aan het herstellen van de coronacrisis, hebben werknemers met gespecialiseerde kennis zien vertrekken en worden opeens geconfronteerd met festivals die niet uitverkopen. Awakenings en DGTL, twee toonaangevende festivals in de regio, waren voor het eerst sinds jaren niet uitverkocht. Dat heeft waarschijnlijk met de flink gestegen prijs van de kaarten te maken en dat mensen door de inflatie minder te besteden hebben. Festivalbezoekers moeten keuzes maken.
Klein beginnen lastig
Dat geeft te denken over de kansen van nieuwkomers, die hoe dan ook enkele aanloopjaren nodig zullen hebben voor naamsbekendheid en kaartverkoop. Zelden verkoopt een festival zijn eerste editie uit. Klein beginnen, zoals veel van de huidige grote festivals ooit gestart zijn, is door de bestaande regelgeving lastig.
Volgens betrokkenen uit de Amsterdamse festivalwereld is het in Amsterdam financieel onhaalbaar om een evenement voor minder dan 10.000 bezoekers te organiseren. Veel festivals zoals 909, Loveland en Amsterdam Open Air zijn daarom ook overgestapt naar een tweedaags evenement. Zo kunnen alle investeringen en de op- en afbouwkosten over twee dagen worden verdeeld.
De vraag is hoe realistisch die ‘noodzakelijke vernieuwing’ is. Om ook nieuwkomers een kans te geven, zoals Meliani graag wil, lijkt de gemeente weinig opties te hebben. Subsidies voor festivals met een commercieel karakter lijken uitgesloten. En op bijvoorbeeld het gebied van duurzaamheid lijkt het onwaarschijnlijk dat eisen naar beneden worden bijgesteld. De gemeenteraad zal niet snel meer akkoord gaan met festivals die op dieselaggregraten draaien en waar bier weer uit wegwerpbekers kan worden gedronken.
Het nieuwe evenementenbeleid
Wethouder Touria Meliani wil een ‘aparte organisatie’ gaan oprichten om te onderzoeken welke organisatoren in aanmerking komen om festivals te organiseren op het steeds ‘schaarser’ wordende aantal locaties. Zo wil de gemeente kunnen ‘sturen’ op ‘behoeften en diversiteit in aanbod, presentaties en doelgroepen’.
Volgens meerdere organisatoren, die al met de gemeente in gesprek zijn geweest over het nieuwe beleid, houdt dit in dat een commissie festivals gaat toetsen. Het benoemen van zo’n commissie werd ook al eerder genoemd in de Nachtvisie van de wethouder.
Daarnaast moet de balans tussen levendigheid en leefbaarheid worden verbeterd. ‘Concreet betekent dit dat we het gesprek moeten voeren over wat een redelijke belasting is,’ aldus Meliani. Ook zal er een visie worden opgesteld waarin duidelijk wordt wat Amsterdam precies wil met festivals. Volgens de wethouder zullen alle inspanningen ‘uiteindelijk leiden tot een evenementenaanbod waar de stad trots op kan zijn’.
Oproep
Wat vind jij van het nieuwe evenementenbeleid? Broodnodige vernieuwing, of een fata morgana? Praat mee op de opiniepagina’s van Het Parool met een bijdrage van maximaal 150 woorden, onder vermelding van naam en woonplaats, naar hethoogstewoord@parool.nl
Download de app van Het Parool
Blijf 24/7 op de hoogte: download onze mobiele app voor Android of iOS.
Heb je een tip of opmerking voor de redactie? Stuur een bericht naar onze tiplijn.
