Amsterdam UMC: 10 tot 15 procent zieken onder personeel

Begin deze week meldden de ziekenhuizen nog dat de reguliere zorg met 20 procent werd verminderd. Op dat moment waren er 140 coronapatiënten op de verpleegafdelingen en 40 op de ic’s. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf dit voorjaar ging het in totaal om 471 patiënten.

De cijfers komen van Frank Bloemers, traumachirurg bij het Amsterdam UMC en een van de voorzitters van het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (Roaz) Noord-Holland en Flevoland. Binnen het Roaz werken alle bij de acute zorg betrokken partijen samen.

“Ik ben voorstander van forsere coronamaatregelen van het kabinet,” zegt Bloemers. “Het wordt steeds moeilijker de reguliere zorg overeind te houden.”

Hoog ziekteverzuim

In deze tweede golf kampen ziekenhuizen en ook verpleegtehuizen met een fors aantal afwezige medewerkers; ze zitten thuis met coronaklachten, zijn in afwachting van een test(uitslag) of zitten in quarantaine vanwege een zieke huisgenoot. Dat maakt het voor wat betreft de ziekenhuizen extra moeilijk vast te houden aan het voornemen de reguliere zorg zoveel mogelijk overeind te houden, in tegenstelling tot dit voorjaar, toen alle non-covidzorg abrupt tot stilstand kwam.

Kleinere regionale ziekenhuizen, waaronder het Zaans Medisch Centrum (ZMC), hebben bij het ministerie van Defensie aangeklopt met de vraag om hulp van het leger. “Grotere ziekenhuizen als het Amsterdam UMC hebben meer mogelijkheden om te schuiven met personeel,” zegt Bloemers. “Bij kleinere ziekenhuizen zouden verpleegkundigen van het leger kunnen bijspringen.”

Ook dit voorjaar werd Defensie ingezet in ziekenhuizen. Bij het ZMC werkte toen een aantal militaire verpleegkundigen op de ic.

Het Amsterdam UMC, dat 15.000 werknemers telt, voert in eigen huis circa duizend coronatesten per week uit onder het personeel. “De laatste tijd is circa 10 procent van de uitslagen positief en er zijn pieken tot wel 15 procent of nog iets meer,” aldus viroloog Janke Schinkel, die aan het hoofd staat van het ziekenhuislaboratorium voor microbiologische diagnostiek. “Dat betekent een grote uitval van werknemers. Daarnaast is er een bulk personeel die thuis zit in afwachting van een testuitslag.”

Twijfels over sneltesten

Binnen het ziekenhuis leven twijfels over de vraag of de sneltesten die afgelopen week in het nieuws waren, uitkomst gaan bieden. Schinkel: “We hebben zelf al een moleculaire sneltest die binnen een uur uitsluitsel biedt. Die zetten we in een beperkt aantal gevallen in, omdat we die test niet onbeperkt in huis hebben. De antigeen-sneltest (die speurt naar viruseiwitten, red.) waarover nu veel te doen is, heeft onmiskenbaar voordelen, maar ook veel nadelen. Het is handig bij patiënten die zich in het ziekenhuis melden. Maar in tegenstelling tot bij de eerste golf hebben mensen die nu op de eerste hulp binnenkomen vaak al een coviddiagnose op zak en dan voegt het weinig toe.”

“Als het gaat om onze eigen personeelsleden is het probleem dat de test niet iedereen met corona eruit pikt. Mensen die een kleinere hoeveelheid van het virus bij zich dragen kunnen worden gemist. De vraag is of de aanname wel juist is dat zij nooit besmettelijk zijn, omdat besmettelijkheid niet alleen van de hoeveelheid virus afhangt, maar bijvoorbeeld ook van klachten. Iemand die een kleine hoeveelheid virus bij zich draagt, maar wel hoest, is misschien wel besmettelijker dan iemand die meer virus bij zich draagt maar niet hoest. Het gebruik van de antigeen-sneltest om corona uit te sluiten is dus niet helemaal zonder risico’s. Hoe groot dat risico is, weten we niet precies. ”