Capital C Amsterdam is de nieuwste hotspot voor de creatieve industrie in Amsterdam. Daartoe is de voormalige Diamantbeurs aan het Weesperplein grondig verbouwd. Amsterdam heeft er een indrukwekkende koepel bij gekregen.
Ineens is ie er. De koepel. Hij is helaas niet overal en altijd goed zichtbaar voor het publiek op straat, maar de koepel is alomtegenwoordig. In Capital C (de voormalige Diamantbeurs) is de glazen overkapping een pronkstuk, in de vorm van een pil, aldus Rein Jansma van ZJA Zwarts & Jansma Architecten. De ongeëvenaarde ruimte biedt een panorama over de stad. Een gevlekt patroon tekent zich af op vloer en dak dankzij fotovoltaïsche cellen in de glazen schil. Ze zijn niet alleen decoratief, ze voorzien het creatieve centrum Capital C van energie.
Wybertjes
Natuurlijk was de koepel er al, denk aan de ronde doos van Rietveld op het voormalige warenhuis Metz. De laatste jaren maakt dit architectonische kunststuk een stormachtige heropleving door: de binnenplaats van het Scheepvaartmuseum, de overkapping van de Goede Doelen Loterijen aan de Beethovenstraat, de kas op het dak van de oude V&D, het glas op Hudson’s Bay. Buiten Amsterdam is er de ondoorzichtige bol van Museum de Fundatie in Zwolle.
De verklaring volgens Jansma: de techniek is verbeterd. Op afstand bestuurde machines reinigen het glas, voegenkit hoeft pas na tien jaar vervangen te worden. Het dak van Capital C vereiste geen gebold glas, maar platte wybertjes.
De glazen pil ligt verscholen achter de daklijst die aan de kant van de Nieuwe Achtergracht en het Weesperplein is gereconstrueerd. Bij de vele verbouwingen van het voormalige beursgebouw uit 1910 zijn de torentjes en ornamenten gesneuveld, evenals het opschrift op de begane grond. Nu is Incasso-bank met wapens en al minutieus teruggebracht. Reconstructie was nog niet zo lang geleden een vies woord in de architectuur, maar in dit geval hebben foto’s en tekeningen bewezen hoe het origineel zich zou verhouden tot een nieuwe koepel. Zo kun je dus met goed fatsoen het verleden terugroepen. Dat zou ook voor het herstel van de Notre-Dame in Parijs een opluchting betekenen.
Van Arkel ontwierp de beurs alweer 110 jaar geleden met een opvallende geel-oranje baksteen in een stijl die het midden houdt tussen jugendstil en Amsterdamse school. Hij was ook verantwoordelijk voor het ex-hoofdkwartier van Greenpeace aan de Keizersgracht en een maritiem assurantiekantoor aan het Rokin. De beurs was het epicentrum van de joodse diamantairs die voordien handel dreven rondom het Rembrandtplein. Uniek aan de voormalige
Diamantbeurs is de klokkentoren met 6 centimeter dikke betonnen schil die alle jaren en verbouwingen heeft getrotseerd. Kunstenaar/reclameman Erik Kessels wil deze ruimte volhangen met persoonlijke uurwerken, dus kom maar op Amsterdammers met jullie wekkers en smartwatches. Dit wordt een ruimte voor intieme bijeenkomsten.
Druipend schilderwerk
Van het origineel van Van Arkel resteert de buitengevel met fraai gedecoreerde regenafvoer en wat tegelwerk, alsmede het trappenhuis. Tussen de natuurstenen accenten heeft de nieuwe eigenaar, uitgever Willem Sijthoff, een slangvormig lichtarmatuur van Rick Tegelaar laten ophangen. Kunst en design zijn op elke plek het leitmotiv, zoals het druipende schilderwerk van Rutger de Vries in het ondankbare ‘noodtrappenhuis’ dat een Jackson Pollockachtig patroon op de muur tovert. De verf heeft zijn spuitblussers op de wand een druppelspoor gevormd.
Het is in alle opzichten lofwaardig dat zo’n opdrachtgever de oude beurs in de vorm van Capital C heeft teruggegeven aan de stad, met Braaksma & Roos Architectenbureau als restaurateurs en ZJA als architecten. We moeten voor lief nemen dat de vorige gebruiker, de gemeente Amsterdam bij de laatste verbouwing veel aan het gebouw heeft vertimmerd, waardoor het interieur veel waardevols heeft verloren. Dat de horeca op de eerste etage niet bepaald de meest verfijnde interieurarchitect heeft ingeschakeld, zou je een smet op Capital C kunnen noemen.
De nieuwe glazen koepel op het dak schittert in het licht en laat de voormalige Diamantbeurs weer stralen. Je zou willen dat anderen ook deze koepel kunnen gebruiken, als presentatie van modeshows of als beeldentuin bijvoorbeeld.
