Aftrap ramadan op de A’dam Toren: ‘Die saamhorigheid is toch prachtig’

Ruim twintig mensen keken woensdagavond vanaf het balkon van de achttiende verdieping van de A’dam Toren in Amsterdam-Noord naar boven, op zoek naar het eerste streepje van de nieuwe maan: het startsein van de ramadan. ‘Waarom wachten op Saoedi-Arabië als we het ook zelf kunnen beslissen?’

Yunus (11), Abdullah (11) en Mohammed (9) buigen zich over de reling van het terras op de achttiende verdieping en roepen naar fietsers beneden. Het is bewolkt, het waait hard en het regent. Maar dat lijken de jongens niet erg te vinden. “Ik zou het leuk vinden als ik straks iets kan zien,” zegt Yunus, “maar ik denk het eigenlijk niet.”

Het is de derde keer dat De Nacht-Wacht, de Al Houdamoskee in Noord en de Volkssterrenwacht deze avond organiseren. Op de toren aan de IJ-oever hopen 22 mensen een glimp van de nieuwe maan in het vizier te krijgen. Dat heel dunne streepje is namelijk het teken dat de ramadan, de vastenmaand voor moslims, kan beginnen.

Eigenlijk was het de bedoeling helemaal boven op het dak te staan vanavond, maar door het slechte weer, moest de groep twee verdiepingen naar beneden.

“Het is een traditie geworden,” zegt Najat Kaddour. Samen met Marjolijn van Heemstra heeft zij sinds 2021 het project De Nacht-Wacht opgezet, een onderzoek naar de waarde van de nacht en het donker in een stad. Ze deelt zoete thee en dadels uit aan de bezoekers.

Nieuwe maan

De ramadan begint elk jaar op een ander moment. Dit komt doordat de islamitische kalender niet de zon volgt, maar de maan. Zodra de eerste glimp van een nieuwe maan zichtbaar wordt, begint een nieuwe maand. “Officieel begint de ramadan als een vizier, een rechtsgeleerde, uit het Midden-Oosten de maan heeft gezien,” zegt Kaddour.

Traditioneel komt het startsein vanuit Saoedi-Arabië. “Maar waarom moeten we dat startsein afwachten, als we hem ook vanuit Nederland kunnen zien, hier vanaf de A’dam Toren,” zegt Mohammed Atrar, voorzitter van de Al Houdamoskee. “Dit is toch prachtig. De saamhorigheid die erbij komt kijken. Ik vind het jammer dat de hele wereld Saoedi-Arabië volgt.”

Verrekijker

Sterrenwachter Hans Kostense, lid van de Volkssterrenwacht, een club van amateurastronomen, heeft zijn verrekijker op het westen gericht. “Iets voor 19.30 uur zou de nieuwe maan zichtbaar kunnen zijn. Helaas laat dit weer het niet toe om iets te zien. De verrekijker is meer voor het idee,” zegt hij.

Een voor een kijken de kinderen door de verrekijker. Anderen volgen. “Kun je de maan zien?” grapt iemand. Waarschijnlijk verwacht niemand op de A'dam Toren vanavond dat de maan nog verschijnt.

“Om hier zo samen te staan is heel gezellig,” zegt geestelijk verzorger en imam Mimoun Ahrouch. “Maar het zou wel leuk zijn als we de maan een keer kunnen zien in Nederland,” voegt Mohammed Zallali, penningmeester van de moskee, toe. Hij neemt een slok van zijn thee. “Want afgelopen twee jaren is dat ook niet gelukt.”

Maar dat maakt de ervaring niet minder mooi, vindt Ahrouch. De avond eindigt met een gebed. Kaddour noemt het jammer dat de maan zich weer niet liet zien. Ook dit jaar moet het startsein alsnog uit het Midden-Oosten komen. “Maar hopelijk staan we hier volgend jaar gewoon weer.”